Tại sao sẽ không bao giờ có một Warren Buffett thứ hai?
Chỉ có một Warren Buffett duy nhất, và sẽ không bao giờ có người thứ hai.
Huyền thoại đầu tư Warren Buffett
Vào ngày 03/05, ông Buffett bất ngờ thông báo rằng sẽ từ chức CEO của Berkshire Hathaway, tập đoàn mà ông đã xây dựng thành một trong những khoản đầu tư thành công nhất trong lịch sử. Có ba lý do khiến ông không có người sánh bằng và sẽ không bao giờ có: Con người, thời kỳ và mô hình đầu tư.
Hãy bắt đầu với yếu tố con người. Warren Buffett không chỉ là một thiên tài, mà ông còn dành gần như toàn bộ cuộc đời để đắm chìm trong thị trường chứng khoán. Đặc biệt trong những năm đầu sự nghiệp, thành công vô song của ông đến từ một sự hy sinh khó tin: Từ bỏ cuộc sống gia đình và xã hội bình thường.
Nếu một nhà văn từng gọi triết gia vĩ đại thế kỷ 17 Baruch Spinoza là “người đàn ông say mê Chúa Trời”, thì ông Buffett chính là “người đàn ông say mê cổ phiếu”.
Kể từ năm 1942, khi mua cổ phiếu đầu tiên ở tuổi 11, ông đã “ngấu nghiến” mọi thông tin về các công ty, đọc báo cáo doanh nghiệp như cách người khác thưởng thức âm nhạc. Hình ảnh một Buffett trẻ tuổi đi lại trong nhà, mũi chúi vào báo cáo thường niên, gần như đâm vào đồ đạc, không hề hay biết sự đến và đi của gia đình và bạn bè là điều không khó tưởng tượng. Trong khi con cái ông chơi đùa ở công viên giải trí, ông ngồi trên ghế đọc các báo cáo tài chính. Thân xác Buffett có mặt ở đó, nhưng tâm trí và cảm xúc của ông đang lạc vào thế giới riêng, chìm đắm trong các khoản lỗ thuế chuyển tiếp và lịch trình khấu hao.
Hãy thử hình dung việc bị ám ảnh đến mức đó và còn thấy thích thú với nó. Không dừng lại ở đó, hãy tưởng tượng niềm vui ấy kéo dài trong gần như mọi khoảnh khắc tỉnh táo kể từ thời Harry Truman còn ở Nhà Trắng. Đó chính là điều phi thường của “nhà hiền triết xứ Omaha”.
Chuyên môn của ông bắt nguồn từ khả năng nhận biết mẫu hình, và Buffett đã nhìn thấy mọi mẫu hình có thể tưởng tượng được. Dựa trên thói quen làm việc của ông, Jason Zweig – người biên tập tác phẩm “Nhà đầu tư Thông minh” – ước tính thận trọng cho thấy Warren Buffett đã đọc hơn 100,000 báo cáo tài chính trong sự nghiệp kéo dài hơn bảy thập kỷ.
Trí nhớ của ông gần như siêu phàm. Trong một lần kết thúc cuộc phỏng vấn qua điện thoại, khi người phỏng vấn đề cập đến một cuốn sách đang đọc, ông Buffett thốt lên rằng ông cũng đã đọc nó – cách đây hơn nửa thế kỷ. Khi bắt đầu mô tả một đoạn văn, người phỏng vấn đã chụp lấy cuốn sách, kiểm tra và sửng sốt nhận ra Buffett nhớ gần như từng câu một cách nguyên văn.
Sự tiếp xúc vô song với thông tin tài chính, kết hợp với trí nhớ phi thường, đã biến Buffett thành một trí tuệ nhân tạo ở dạng người. Ông có thể trả lời gần như bất kỳ câu hỏi nào từ kho dữ liệu nội tại của chính mình. Khả năng này mang lại cho ông lợi thế vô song trong việc xác định điểm quan trọng nhất từ bất kỳ thông tin mới nào. Tuy nhiên, giờ đây khi AI đã phổ biến rộng rãi, một người với lượng kiến thức khổng lồ như Buffett thậm chí sẽ không còn lợi thế đó trong tương lai.
Yếu tố thứ hai là thời kỳ – giai đoạn mà Buffett đã phát huy tài năng đầu tư của mình. Như ông thường nói, ông đã “trúng giải độc đắc” khi được sinh ra đúng thời điểm và đúng nơi chốn.
Nếu ông Buffett sinh ra ở Omaha vào năm 1880 thay vì 1930, ông có lẽ đã phải đầu tư vào gia súc thay vì cổ phiếu. Nếu sinh ra năm 1930 ở Omsk thay vì Omaha, ông sẽ không sở hữu đường sắt; mà có lẽ đã làm việc trên tuyến đường sắt xuyên Siberia.
Ông Buffett tình cờ trưởng thành đúng lúc để học hỏi từ Benjamin Graham, người tiên phong trong phân tích chứng khoán và một trong những nhà đầu tư vĩ đại nhất thế kỷ trước. Ông cũng bắt đầu sự nghiệp trước khi hàng ngàn tỷ USD đổ vào thị trường chứng khoán từ các quỹ chỉ số và nhà đầu tư tổ chức lớn.
Thành tích ban đầu phi thường của Buffett đến từ việc “câu cá” ở nơi không ai khác thậm chí còn nhìn tới. Ông câu cả những “sinh vật phù du nhỏ nhất” của thị trường chứng khoán và đặt cược lớn vào những “con cá nhỏ” này. Có những thời điểm, công ty đầu tư hợp danh của ông đặt 21% tổng tài sản vào Dempster Mill Manufacturing, một nhà sản xuất thiết bị nông nghiệp ở Beatrice, Nebraska, và 35% vào Sanborn Map, một công ty bản đồ mà chỉ riêng danh mục đầu tư đã có giá trị cao hơn giá cổ phiếu. Đôi khi phải mất vài năm để ông xây dựng vị thế trong các cổ phiếu hầu như không được giao dịch.
Từ 1957 đến 1968, những khoản đầu tư như vậy đã mang lại lợi nhuận trung bình hàng năm 25.3%, so với 10.5% của S&P 500. Ông Buffett vượt trội hơn thị trường bằng cách bước ra ngoài định nghĩa thị trường thông thường lúc bấy giờ. Một nghiên cứu về lợi nhuận của các quỹ tương hỗ cổ phiếu từ 1945 đến 1964 khi so sánh với S&P Composite cho thấy không có quỹ nào hoạt động tốt hơn đáng kể so với những gì được dự đoán “từ cơ may ngẫu nhiên thuần túy”. Ngược lại, ông Buffett hầu như không mua cổ phiếu nằm trong các chỉ số thị trường chính như Dow Jones hay S&P.
Và ông Buffett không chỉ đơn thuần thành công. Ông đã thành công trong một trong những quãng thời gian sự nghiệp dài nhất mà bất kỳ nhà đầu tư nào từng có. Tiếp quản Berkshire Hathaway, một nhà sản xuất dệt may đang tàn lụi vào năm 1965, đến cuối năm ngoái, ông Buffett đã đạt được lợi nhuận trung bình hàng năm là 19.9%, so với 10.4% của S&P 500.
Gần như bất kỳ ai với một chút may mắn đều có thể đánh bại thị trường trong một năm. Nhưng theo những gì chúng ta biết, không ai trong lịch sử đánh bại thị trường với biên độ lớn như vậy trong suốt 6 thập kỷ – bởi chỉ có ông Buffett kết hợp được kỹ năng đầu tư phi thường với tuổi thọ phi thường như vậy.
Warren Buffett ngồi cùng Charlie Munger tại ĐHĐCĐ thường niên của Berkshire Hathaway
Cuối cùng, ông Buffett đặt các khoản đầu tư của mình trong một mô hình không giống ai khác.
Berkshire Hathaway hoạt động như một công ty cổ phần đại chúng, một thùng chứa cho bất cứ thứ gì ông nghĩ là đáng sở hữu: Từ cổ phiếu giao dịch công khai, trái phiếu Chính phủ đến các công ty tư nhân. Có thời điểm, nó thậm chí là một trong những đơn vị nắm giữ bạc lớn nhất thế giới; hiện nay nó nắm giữ hơn 330 tỷ USD tiền mặt.
Berkshire Hathaway không phải là quỹ đầu cơ, quỹ tương hỗ, quỹ giao dịch hoán đổi hay bất kỳ phương tiện đầu tư thông thường nào khác. Theo thiết kế, nó không tính phí quản lý sẽ làm giảm lợi nhuận và không có phí khuyến khích hiệu suất sẽ thúc đẩy việc chấp nhận rủi ro quá mức để theo đuổi khoản tiền lớn.
Hầu hết các quỹ đầu tư hoạt động dưới một lời nguyền mà các nhà kinh tế gọi là “tính chu kỳ”. Sau khi một quỹ tích lũy được chuỗi lợi nhuận tốt, các nhà đầu tư “ném tiền” vào quỹ, buộc các nhà quản lý phải đưa tiền mới vào thị trường có khả năng đã trở nên đắt đỏ quá mức. Điều đó cản trở hiệu suất tương lai. Khi lợi nhuận giảm sút trong thị trường đi xuống, các nhà đầu tư rút tiền ra, buộc các nhà quản lý quỹ phải bán đúng lúc các món hời đang trở nên dồi dào. Chính các nhà đầu tư của quỹ vô tình làm cho hiệu suất trở nên tồi tệ hơn, làm tăng cường các đợt tăng giảm của thị trường.
Ngược lại, các dòng tiền của Berkshire hoàn toàn nội bộ. Tiền đến hoặc đi từ các tài sản mà nó sở hữu. Tiền không thể đổ vào từ các nhà đầu tư mới, hoặc bị rút ra bởi các nhà đầu tư bỏ chạy vào những thời điểm tồi tệ nhất – bởi chỉ có thể đầu tư vào Berkshire Hathaway bằng cách mua cổ phần từ người khác trên thị trường thứ cấp.
Mô hình này đã tạo ra cho Buffett một lợi thế cấu trúc cho phép ông theo đuổi cơ hội bất cứ khi nào và bất cứ nơi nào ông nhận thấy chúng – một đặc quyền mà hầu như không nhà đầu tư chuyên nghiệp nào khác có được hoặc thậm chí muốn có. Chừng nào hầu hết các nhà quản lý quỹ vẫn có thể kiếm được cuộc sống xa hoa dù hoạt động kém hơn thị trường, rủi ro thực sự đối với họ sẽ là thử bất cứ điều gì khác biệt.
“Lợn sẽ mọc lông vũ trước khi có ai đó có lòng dũng cảm để thực sự bắt chước Warren Buffett”, Jason Zweig nhận định.
* Huyền thoại Warren Buffett rời ghế “nóng” với thành tích không tưởng 5,500,000%
* Những câu nói ấn tượng của Warren Buffett tại cuộc họp Berkshire Hathaway
* Tỷ phú Warren Buffett tiết lộ bí quyết đầu tư đâu thắng đó
* Ai có thể thay thế được Warren Buffett tại Berkshire Hathaway?
– 10:27 06/05/2025
