Mới đây, sàn thương mại điện tử Shopee thông báo người bán về việc sẽ thu phí hạ tầng 3.000 đồng trên mỗi đơn hàng (đã bao gồm thuế giá trị gia tăng theo mức thuế hiện hành tại ngày phí hạ tầng được áp dụng) từ ngày 1/7.
Khoản này sẽ được cấn trừ trực tiếp trên mỗi đơn hàng trước khi tiền bán được chuyển vào tài khoản của người bán. Phí mới sẽ được áp dụng với tất cả đơn hàng, bao gồm các đơn giao thành công hoặc có yêu cầu trả hàng hoặc hoàn tiền được chấp nhận ngay, ngoại trừ trường hợp người mua khiếu nại chưa nhận được hàng.
Shopee nói thu phí “để nâng cấp hạ tầng”
Trao đổi với phóng viên báo Dân trí, đại diện Shopee cho biết việc thu phí hạ tầng để tiếp tục nâng cấp và phát triển cơ sở hạ tầng, công nghệ và nâng cao trải nghiệm mua bán cho cả người mua hàng lẫn người bán.
Đại diện sàn thương mại điện tử này cho biết một số công nghệ và dịch vụ đã và đang được sàn triển khai như nâng cấp tính năng chatbot với trí tuệ nhân tạo (AI), cho phép phản hồi tự động, nhanh chóng và chính xác hơn các thắc mắc của người dùng.
Bên cạnh đó, Shopee cho biết triển khai các công cụ và tính năng AI tạo sinh để hỗ trợ nhà bán hàng tối ưu hóa chất lượng hình ảnh sản phẩm. Ngoài ra, doanh nghiệp còn áp dụng công nghệ và đầu tư mạnh vào hệ thống logistics. Chẳng hạn như hệ thống tủ khóa tự động cho phép người mua chủ động nhận hàng bất cứ lúc nào phù hợp với lịch trình, giảm thiểu thời gian chờ đợi.
Trước chính sách mới này, nhiều chủ gian hàng (shop) cho rằng, việc kinh doanh ngày càng khó khăn và áp lực khi nền tảng thương mại điện tử liên tục tăng phí. Một số cho biết sẽ buộc phải chọn cách tăng giá sản phẩm vì sàn thu thêm phí hạ tầng 3.000 đồng mỗi đơn hàng, người dùng sẽ chịu thiệt.
Hiện, các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee, TikTok Shop, Lazada, Tiki đều đang áp dụng nhiều loại phí đối với người bán (Ảnh: Minh Huyền).
Các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee, TikTok Shop, Lazada, Tiki đều đang áp dụng nhiều loại phí đối với người bán. Tuy nhiên, Shopee là sàn đầu tiên triển khai thu phí hạ tầng với người bán.
“Việc kinh doanh trên sàn thương mại điện tử ngày càng khó. Không chỉ thay đổi việc tính chi phí nền tảng mà nguồn gốc xuất xứ hàng hóa cũng bị kiểm tra gắt gao. Tôi đang tạm thời nghỉ bán trên sàn, chuyển qua bán online trên nền tảng mạng xã hội khác”, chị Thúy Hằng, chủ một gian hàng bán phụ kiện trên sàn chia sẻ.
Chủ shop lo gánh nhiều chi phí
Tương tự, chủ một gian hàng kinh doanh quần áo trên Shopee cho biết việc sàn thu thêm phí hạ tầng không có căn cứ pháp lý rõ ràng. Không có quy định trong Luật Thương mại điện tử hay các văn bản pháp luật liên quan cho phép sàn thương mại điện tử được đơn phương đặt ra thêm các loại phí ngoài hợp đồng ban đầu.
“Chưa kể Shopee đơn phương thay đổi chính sách mà không có sự đồng thuận từ phía người bán. Với mỗi đơn hàng bị trừ thêm 3.000 đồng, người bán nhỏ lẻ bị giảm trực tiếp lợi nhuận, trong khi chi phí vận hành, quảng cáo và hoa hồng trên Shopee vốn đã cao. Điều này đẩy người bán vào thế yếu và lệ thuộc”, người này khẳng định.
Anh Đức Nguyễn, chủ một gian hàng trên Shopee, chia sẻ trung bình một tháng, anh bán được khoảng 3.000 đơn hàng trên sàn thương mại điện tử. Nếu sàn thu phí hạ tầng 3.000 đồng/đơn hàng, như vậy, một tháng anh sẽ mất thêm 9 triệu đồng.
“Con số này còn lớn hơn cả tiền thuế mỗi tháng anh phải đóng vì gian hàng của anh chủ yếu là bán các sản phẩm giá trị thấp. Trong khi tiền hàng sau 15 ngày mới được sàn thanh toán, việc xoay vốn ngày càng khó”, anh chia sẻ.
Một số chủ shop khác cũng cho biết hiện bán hàng trên sàn đã mất tới 16,5% các chi phí, nay lại yêu cầu thu thêm phí để nâng cấp hệ thống khiến việc kinh doanh thêm nhiều khó khăn. Trước mắt họ sẽ phải tăng giá bán, nhất là những chủ shop bán hàng giá rẻ.
Nhiều chủ shop cho biết sẽ phải tăng giá bán để bù đắp chi phí (Ảnh: Thảo Thu).
Song song với chính sách mới, từ 19/6, Shopee cũng thông báo sẽ ngừng hỗ trợ yêu cầu trả hàng/hoàn tiền với lý do “hàng nguyên vẹn nhưng không còn nhu cầu” từ người mua đối với nhà bán không thuộc Shopee Mall.
Trước đó, hồi tháng 3, liên quan đến việc một số sàn thương mại điện tử tăng phí với người bán, ông Hoàng Ninh, Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), đánh giá việc tăng phí sẽ tạo áp lực không nhỏ đến người bán trên các nền tảng, đặc biệt với các đơn vị nhỏ lẻ, hộ, cá nhân kinh doanh. Đồng thời có thể dẫn đến một số tác động như giá hàng hóa tăng cao, người mua tốn kém hơn và nhu cầu mua sắm giảm sút.
Tuy nhiên, ông cũng cho rằng nếu phí tăng đi kèm với dịch vụ tốt hơn, trải nghiệm mua sắm thuận lợi hơn, thì những ảnh hưởng tiêu cực này có thể không đáng kể.
Việc nâng phí phải dựa trên cơ sở minh bạch thông tin, phải được áp dụng đồng bộ với đối tượng là người bán và được thông báo trước theo quy định của pháp luật trước khi áp dụng chính thức.
Ông Ninh cho biết Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số sẽ theo dõi để đảm bảo các chính sách, các điều khoản cung cấp dịch vụ của các sàn đang được thực thi đúng theo mô hình đã được phê duyệt, trường hợp chưa đúng sẽ yêu cầu giải trình và xử phạt hoặc chuyển cơ quan có thẩm quyền xử phạt nếu có hành vi vi phạm.
