Sáng nay (25/6), Hiệp hội Các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) phối hợp với VTV9 tổ chức buổi tọa đàm với chủ đề “Hiểm họa từ mũ bảo hiểm và phụ tùng xe máy giả”.
Tại tọa đàm, các diễn giả tham dự đều thừa nhận mũ bảo hiểm, phụ tùng xe máy giả được bán tràn lan, giá rẻ hơn rất nhiều so với hàng chính hãng. Nhiều người dân vẫn lựa chọn các sản phẩm này để sử dụng, thậm chí mang tính chất đối phó.
Mũ bảo hiểm giả đe dọa an toàn của người tiêu dùng (Ảnh: H.T).
Ông Nguyễn Viết Hồng – Phó chủ tịch Hội Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng TPHCM – nói người tiêu dùng vẫn quan tâm tới giá, hàng giả có giá rẻ bằng một nửa hàng thật nên hấp dẫn. Một số trường hợp, người tiêu dùng chưa đủ tiền mà người bán lại nói hàng loại 1 loại 2 của hãng nên vẫn được chấp thuận thay thế.
“Những gì liên quan tính mạng không được tham rẻ. Mũ bảo hiểm, phụ tùng xe máy là những thứ đồng hành trên đường, người tiêu dùng cần cẩn thận, lựa chọn kỹ”, ông Hồng nhấn mạnh.
Ở góc độ quản lý, ông Nguyễn Tiến Đạt – Phó Chi cục trưởng, Chi cục Quản lý thị trường TPHCM – nói các đối tượng làm hàng giả, hàng kém chất lượng thường xuyên có cách đối phó.
Với mũ bảo hiểm, các đối tượng làm giả nhãn hiệu, bao bì; sử dụng vật liệu kém chất lượng, giảm giá thành sản xuất, lừa dối người tiêu dùng. Họ còn dùng nhiều kênh phân phối khác nhau, xé nhỏ hàng; đưa vào hệ thống phân phối cửa hàng, kinh doanh trên mạng…
Thậm chí, theo ông Đạt, các đối tượng còn trộn lẫn hàng thật và hàng giả để lừa dối người tiêu dùng, đối phó với cơ quan chức năng. Trong khâu sản xuất, họ áp dụng nhiều thủ đoạn trốn tránh trách nhiệm. Chẳng hạn, việc sản xuất được triển khai ở nơi xa trung tâm, ít dân cư, thuê nhà xưởng ở vùng hẻo lánh; sản xuất từng phần một, vận chuyển riêng lẻ đi tiêu thụ rồi mới hợp nhất lại thành sản phẩm.
Ngoài ra, ông Đạt còn nêu trường hợp mũ bảo hiểm trá hình vì đối chiếu với tiêu chuẩn nhận diện thì không phải mũ bảo hiểm. Đó chỉ là mũ có hình thù tương tự. Người mua đội để đối phó, người bán đối phó với cơ quan kiểm tra vì bao biện rằng đó không phải mũ bảo hiểm.
Các loại mũ giả, kém chất lượng, mũ trá hình đều không có tác dụng bảo vệ người tiêu dùng. Tuy nhiên, ông Đạt thừa nhận hiện nay, nhiều người tiêu dùng vẫn dễ dãi, chưa ý thức được hậu quả nghiêm trọng của hàng giả, hàng nhái mà vẫn sử dụng.
Chung quan điểm này, bà Đại Khả Quỳnh – Trưởng ban Sở hữu Trí tuệ chống hàng giả, hàng vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam – thừa nhận thị trường có nhiều loại mũ trá hình, không được sản xuất theo quy trình hợp pháp.
Thậm chí, mũ trá hình còn được dán nhãn CR (dấu hợp quy, giúp phân biệt hàng chính hãng với hàng giả – PV). Một số mũ bảo hiểm có dòng chữ nhỏ ghi “mũ này không dành cho người đi mô tô, xe máy”. Nhiều trường hợp mũ còn mang nhãn mác nhiều công ty lớn.
Vì vậy, bà Quỳnh cho rằng nhiều nơi làm giả tinh vi, đẩy trách nhiệm về phía người tiêu dùng. Do đó, người tiêu dùng cần xem rất kỹ vấn đề tem nhãn.
Trước thực trạng trên, phần lớn diễn giả cho rằng cuộc đấu tranh chống lại hàng giả có nhiều khó khăn. Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường TPHCM Nguyễn Tiến Đạt nói trước hết là khó khăn trong việc truy vết, tìm căn cứ xác minh vi phạm trước sự đối phó, thủ đoạn của các đối tượng; khó khăn trong tìm kho hàng, bằng chứng và phát hiện hành vi vi phạm xử lý.
Thứ 2 là lợi ích của hàng giả có sự hấp dẫn lớn, làm các đối tượng vi phạm, tái phạm nhiều lần. Thứ 3 là sự chồng chéo giữa các đơn vị quản lý, chưa theo kịp thực tế.
Bàn về giải pháp, ông Đạt cho rằng cuộc chiến chống hàng giả không phải là trách nhiệm riêng của người tiêu dùng mà là sự đồng lòng từ nhiều cơ quan, ban ngành tới tinh thần chung tay chống lại vấn nạn này, không thỏa hiệp, không đồng hành. Đặc biệt, người tiêu dùng không mua sản phẩm giả là con đường tốt nhất để hàng giả, kém chất lượng không còn đất sống.
Ông Nguyễn Văn Bình – Phó trưởng Phòng Cảnh sát giao thông, Công an TPHCM – đề xuất cần tăng mức phạt để răn đe với các đối tượng mua bán, sản xuất tiêu thụ hàng giả. Đồng thời, các cơ quan liên quan cần tiếp tục tham mưu xử lý, tuyên truyền vận động chấp hành luật; đẩy mạnh tuyên truyền người dân.
