Nhóm cổ phiếu tạo ra thách thức cho các nhà quản lý quỹ

Dịch chuyển của các cổ phiếu VHM, VIC, VRE, VPL đang chi phối VN-Index và cả bảng xếp hạng tỷ phú trong năm nay. Tuy nhiên, một sự bất cân đối cũng hiện hữu trên đường leo dốc của bộ tứ này.

2 tháng sau những “ngày giải phóng” chao đảo của Tổng thống Donald Trump, VN-Index đã lại chễm chệ trên ngưỡng 1,300 điểm. Nhìn bề ngoài, thị trường trông có vẻ như đã vượt qua cú sốc thuế quan và thể hiện một bộ mặt kiên cường trong môi trường vĩ mô biến động. Tuy nhiên, một khi các nhà quan sát điều hướng ống kính để xác định đâu là trụ cột của đà hồi sức ấn tượng này, họ sẽ không khó để nhận ra tinh thần lạc quan của thị trường có phần co cụm.

Trong tháng 4-5 vừa qua, nhóm bộ tứ cổ phiếu VIC, VHM, VRE và VPL – thường gọi là nhóm họ Vin – đã đóng góp tổng cộng gần 80.86 điểm vào VN-Index, trong khi chỉ số chỉ tăng 25.74 điểm.

Điều này có nghĩa, nếu loại trừ nhóm họ Vin thì thị trường thực tế đã đi xuống. Và cũng có nghĩa, bất kỳ nhà đầu tư nào không nắm giữ cổ phiếu họ Vin hẳn sẽ cảm thấy: vượt qua thành tích trung bình thị trường là nhiệm vụ cực kỳ khó khăn. Đấy là tình cảnh của phần đông nhà quản lý quỹ chuyên nghiệp hiện nay.

Thậm chí, càng thách thức hơn cho giới đầu tư chuyên nghiệp khi cuộc nổi dậy của nhóm họ Vin còn diễn ra ngoạn mục giữa bối cảnh các cổ phiếu hàng đầu thường được quỹ chọn mặt gửi vàng lại có kết quả kém, chẳng hạn như FPT hay nhóm cổ phiếu ngân hàng quốc doanh VCB, CTG, BID…

Bó tay với thị trường
Gần như tất cả các quỹ đầu tư liệt kê bên dưới (ngoại trừ MAFEQI) đều không nắm giữ đáng kể cổ phiếu họ Vin vào đầu năm 2025. Tuy nhiên, quỹ DCDS và DCDE đã nhanh chóng tăng tỷ trọng cổ phiếu Vin và dẫn đầu đường đua hiệu quả đầu tư, trong khi phần còn lại mất tiền

Các quỹ được khảo sát có quy mô tài sản quản lý xấp xỉ 500 tỷ đồng trở lên.
– (*): Khảo sát số liệu công bố của các quỹ. Một số quỹ không công bố toàn bộ danh mục, mà chỉ tiết lộ danh sách những khoản đầu tư lớn nhất
– (**): MAFEQI không hề nắm giữ liên tục VHM, VIC mà giao dịch đảo chiều liên tục từ bán ra, mua vào, rồi lại bán ra xuyên suốt trong tháng 2-5/2025. Điều này giải thích một phần thành tích kém của quỹ dù là bên duy nhất có cổ phiếu họ Vin trong danh sách khoản đầu tư lớn nhất vào đầu năm
– Nguồn: Người viết tổng hợp

Sau thời kỳ giảm giá kéo dài của VIC và VHM kể từ năm 2022, rất ít quỹ đầu tư còn đủ kiên nhẫn nắm giữ cổ phiếu họ Vin vào đầu năm nay. Đồng thời, cũng hiếm công ty chứng khoán nào ra mắt báo cáo phân tích về các mã này.

Vậy là tất cả đều bị chôn chân. Chỉ trong vòng vài tháng đến cuối tháng 5, VIC đã tăng giá 144%, VHM tăng 96%, VRE đi lên 67%. Trong khi VPL (niêm yết từ 13/05/2025) thì chỉ cần vài ngày giao dịch là trở thành cổ phiếu đóng góp điểm số nhiều thứ tư cho VN-Index lũy kế cả 5 tháng, chỉ sau mã TCB của Techcombank và sau VIC, VHM.

Đà tăng giá của các tài sản niêm yết không chỉ làm khó các quỹ mà còn nhanh chóng gia tăng mức độ giàu có cho người giàu nhất Việt Nam – ông Phạm Nhật Vượng.

Theo thống kê từ Forbes, tài sản của vị tỷ phú quê gốc Hà Tĩnh đến ngày 06/06 đã chạm mốc 10.6 tỷ USD – tăng trên 140% so với đầu năm. Chỉ riêng phần tài sản tăng thêm trong chưa đầy nửa năm của ông Vượng đã lớn hơn tổng tài sản của 2 người giàu xếp sau cộng lại.

Ông lớn bay cao
Mức độ giàu có của ông Phạm Nhật Vượng bùng nổ trong năm nay khi cổ phiếu VIC, VHM, VRE tăng vọt, VPL niêm yết sàn HOSE

Nguồn: Forbes

Dòng tiền nội địa là bên đã hào hứng đẩy giá thị trường của những công ty tư nhân lớn nhất Việt Nam tăng lên hàng tỷ USD trong thời gian ngắn. Tuy nhiên, từ đầu tháng 4 đến ngày 09/06/2025, khối ngoại đã bán ròng VIC với giá trị 4.32 ngàn tỷ đồng, trong khi với VHM là 3.74 ngàn tỷ đồng và VRE là 449 tỷ đồng.

Như vậy, câu chuyện ở nhóm họ Vin là việc dòng tiền nội địa thúc đẩy thị giá và biến nhóm này thành những trụ đỡ của chỉ số, trong khi nhà đầu tư nước ngoài lũ lượt thoái lui trên đường cổ phiếu đi lên.

Với việc chiếm gần 16% tổng giá trị vốn hóa sàn HOSE, đà tăng giá của nhóm VIC, VHM, VRE, VPL hiển nhiên sẽ kích thích tâm lý tích cực cho thị trường, từ đó người tham gia tự tin hơn để chi tiền mua các cổ phiếu khác. Dù rất khó đong đếm được tác động cụ thể của xu hướng này, một giai đoạn tăng giá nóng của cổ phiếu có thể dẫn đến nỗi sợ bỏ lỡ cơ hội từ nhà đầu tư cá nhân, kéo theo đó là những quyết định mua không đến từ suy nghĩ thấu đáo.

Đối với các nhà quản lý quỹ, họ cũng có thể gặp áp lực riêng theo kiểu đồng trang lứa, khi thành tích kém hơn thị trường và một số ít quỹ sở hữu cổ phiếu họ Vin lại có thành tích tốt vượt trội. Áp lực càng lớn hơn giữa bối cảnh ngành quỹ gần đây dành nhiều sự quan tâm đến việc thu hút dòng tiền từ nhà đầu tư cá nhân – những người thường bị thu hút bởi những kết quả ngắn hạn. Sự thất thế trên bảng xếp hạng thành tích có thể khiến bạn bị loại khỏi giỏ hàng của các khách hàng tiềm năng.

Vị thế nhóm VIC, VHM, VRE tại HOSE
– Tỷ trọng giao dịch thấp hơn tỷ trọng vốn hóa, nhưng đóng góp vượt trội cho chỉ số. Tuy nhiên, khối ngoại liên tục rút vốn
– Người ngoài cuộc chẳng có cách nào để hiểu rõ ý đồ các bên mua mạnh cổ phiếu Vin những ngày qua