Lo phá sản vì tiền đất bổ sung ‘khủng’

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Quốc Hiệp – chủ tịch GP.Invest, chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam – cho rằng khoản thu tiền đất bổ sung này thực chất là “tiền lãi” chậm nộp và việc áp mức lãi này là vô lý, khiến doanh nghiệp (DN) gặp khó khăn, thậm chí có DN đứng bên bờ phá sản bởi số tiền phải đóng lên đến hàng ngàn tỉ đồng, dù họ không có lỗi.

Tiền đất bổ sung là khoản thu vô lý?

* Trong dự thảo sửa đổi nghị định 103 quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, Bộ Tài chính muốn giữ nguyên mức thu bổ sung 5,4% mỗi năm đối với khoản tiền đất chưa nộp, vì sao ông phản đối?

– Trong cuộc họp với lãnh đạo Chính phủ và một số doanh nghiệp bất động sản mới đây, tôi là người đầu tiên nêu lên vấn đề việc doanh nghiệp phải đóng thêm khoản tiền đất bổ sung ở mức 5,4%/năm là điều hết sức vô lý.

Khoản thu thêm này chỉ nên áp dụng khi doanh nghiệp có lỗi dẫn đến chậm đóng tiền sau khi Nhà nước đã tính xong tiền đất hoặc doanh nghiệp cố tình đóng chậm, được hưởng lợi trong quá trình chậm trễ đóng tiền này.

Tuy nhiên khi đọc lại dự thảo sửa đổi nghị định 103 mà Bộ Tài chính đang lấy ý kiến, họ vẫn chưa tiếp thu ý kiến doanh nghiệp, vẫn đề xuất giữ nguyên khoản thu tiền đất bổ sung 5,4%/năm. Họ vẫn nêu quan điểm đây là tiền ngân sách, nên nộp chậm hơn thì vẫn phải nộp thêm tiền.

Tôi hoàn toàn không đồng tình. Nếu chính sách này không thay đổi và vẫn thực thi thì đây sẽ là điều rất căng thẳng với doanh nghiệp. Với những doanh nghiệp chưa đóng tiền đất mà khoảng thời gian chưa đóng kéo dài hàng năm trời, số tiền đất bổ sung họ phải đóng lên đến hàng trăm, thậm chí hàng ngàn tỉ đồng. Nó khiến doanh nghiệp nặng gánh, thậm chí có doanh nghiệp khó cân đối được, phải phá sản.

* Vì sao ông cho rằng đây là khoản thu vô lý?

– Đây là khoản thu bổ sung, mà thực chất là thu tiền lãi đối với số tiền chưa đóng trong khoảng thời gian Nhà nước chưa tính xong nghĩa vụ tài chính. Giả sử Nhà nước đã tính xong tiền sử dụng đất, doanh nghiệp có lỗi là không chịu đóng tiền hoặc trong quá trình chậm đóng tiền này, doanh nghiệp có được hưởng lợi gì đó thì buộc phải thu bổ sung vì tạo ra lợi nhuận từ quá trình chậm đóng tiền này.

Tuy nhiên theo luật mới, khi chưa đóng xong tiền đất, doanh nghiệp không đủ điều kiện để mở bán dự án cho khách hàng, doanh nghiệp không huy động được tài chính nên không được lợi gì cả.

Có ý kiến nói rằng hay là thu ở mức 4%, tôi xin nói thẳng luôn: đây cũng là mức hết sức vô lý bởi bản chất là doanh nghiệp không được lợi thì 4% hay 5,4% cũng là vô lý. Tôi mong muốn cơ quan soạn thảo phải nhìn thấy vấn đề thực tế để chia sẻ với doanh nghiệp.

“Ngậm đắng” nộp hàng chục tỉ đồng tiền bổ sung

* Bản thân doanh nghiệp của ông cũng phải đóng khoản tiền bổ sung này?

– Đúng. Dự án của chúng tôi ở Phú Thọ có quyết định giao đất vào tháng 5-2024 nhưng một năm sau mới được định giá chính thức, dù chúng tôi liên tục thúc. Theo quy định, doanh nghiệp buộc phải nộp thêm khoản tiền đất bổ sung 5,4%/năm trên tổng số tiền đất phải nộp, tức phải nộp thêm 27 tỉ đồng bên cạnh số tiền đất gần 500 tỉ đồng.

Dù thấy hết sức bất hợp lý, chúng tôi vẫn phải chấp hành, nếu không sẽ không được mở bán và được cấp sổ đỏ. Với trường hợp của mình, chúng tôi rất nhiều lần thúc giục, sẵn sàng nộp tiền đất nhưng do cơ quan nhà nước và đơn vị tư vấn chưa “chốt” xong giá đất chứ không phải do doanh nghiệp không đóng. Thậm chí, chúng tôi còn bị thiệt hại vì quá trình mở bán dự án chậm lại cả năm trời.

Quá trình trao đổi, địa phương cũng thấy việc thu khoản tiền đất bổ sung là bất hợp lý, nhưng họ không thể có ý kiến trái với các văn bản quy định pháp luật như nghị định 103.

Doanh nghiệp “bế tắc” khâu định giá

* Bộ Tài chính cho rằng mức thu bổ sung bằng 5,4%/năm đã tính đến yếu tố “chia sẻ trách nhiệm”, mức thu này bằng 50% khoản tiền chậm nộp tiền sử dụng đất?

– Doanh nghiệp hoàn toàn đứng ngoài quá trình định giá. Nếu doanh nghiệp có trách nhiệm cùng bàn bạc hay cung cấp hồ sơ chậm trễ thì việc chia sẻ trách nhiệm sẽ hợp lý, doanh nghiệp đồng ý ngay. Đằng này doanh nghiệp không có lỗi.

Hội đồng định giá và tư vấn do cơ quan nhà nước thành lập và đưa ra giá, bên mua phải chấp nhận mà không được bàn. Chúng tôi đã kiến nghị phải thay đổi nghị định 71 để chủ đầu tư được tham gia, trình bày và phản biện.

Chúng tôi rất muốn nộp tiền đất nhanh để có sản phẩm bán và dòng tiền quay về, nhưng không thể. Tình trạng này gây ách tắc cho cả nguồn thu ngân sách và phía doanh nghiệp, dẫn đến lãng phí tài sản đất đai.

Nghị quyết 68 đã đặt ra yêu cầu cần thay đổi tư duy từ “quản lý doanh nghiệp” sang “phục vụ doanh nghiệp”. Tư duy này rất mới và phù hợp để tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển. Muốn vậy, người làm chính sách phải đặt mình vào doanh nghiệp để đưa ra những văn bản, quy trình phù hợp và hiệu quả.

Đọc tiếp Về trang Chủ đề