Làm sao thực hành Quan hệ Nhà đầu tư (IR) trong bối cảnh bất định
Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn bất định mới cho thị trường toàn cầu khi chính quyền Trump triển khai các chính sách thuế quan mạnh mẽ chưa từng có. Từ việc tăng thuế quan thép 25% lên 50%, đến các mức thuế đáp trả lên tới 145% đối với Trung Quốc, những động thái này đã tạo ra môi trường kinh doanh đầy biến động và khó lường.
Sự bất định này không chỉ ảnh hưởng đến các công ty có chuỗi cung ứng toàn cầu mà còn lan rộng ra toàn bộ hệ thống tài chính. Thị trường chứng khoán đã chứng kiến những đợt bán tháo mạnh, đồng USD biến động, và các nhà đầu tư đang tìm kiếm sự rõ ràng từ các công ty về cách họ sẽ điều hướng qua “cuộc chiến thương mại” mới này.
Đối với các chuyên gia IR, đây là thời điểm đòi hỏi sự khéo léo đặc biệt. Họ phải giải thích tác động của thuế quan đến hoạt động kinh doanh, trấn an nhà đầu tư về khả năng thích ứng của công ty, đồng thời duy trì tính minh bạch trong bối cảnh thông tin thay đổi liên tục. Những bài học từ các cuộc khủng hoảng trước đây trở nên vô cùng quý giá trong việc định hướng cách tiếp cận hiện tại.
Vậy tại sao giao tiếp IR trong thời kỳ bất định và khủng hoảng lại quan trọng đến vậy?. Nếu bạn là một nhà đầu tư đang nắm giữ cổ phiếu của một công ty sản xuất có chuỗi cung ứng toàn cầu, đột nhiên Trump công bố tăng thuế quan từ 25% lên 50% chỉ trong một ngày. Điều đầu tiên xuất hiện trong tâm trí bạn không phải là “công ty này sẽ kiếm được bao nhiều tiền trong quý tới?” mà là “liệu công ty này có thể sống sót qua cơn bão thuế quan này không?”
Nhà đầu tư nhìn vào những con số hiện tại dự đoán khả năng một công ty có thể đạt được những kết quả nhất định trong tương lai. Trong bối cảnh bất định từ chính sách thuế quan , việc các nhóm quản lý thể hiện kế hoạch quyết đoán, truyền tải cảm giác kiểm soát và giao tiếp hiệu quả với cộng đồng đầu tư trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.
Điều đặc biệt về cuộc khủng hoảng thuế quan năm 2025 – cũng như những cuộc khủng hoảng lớn trước đây như vụ tấn công khủng bố 11/9, cuộc khủng hoảng thế chấp năm 2008 hay đại dịch COVID-19 – có tác động rộng rãi và tàn phá đến mức nhiều quy tắc truyền thống trong giao tiếp không còn áp dụng được.
Cuộc chiến thương mại hiện tại mang đến những thách thức độc đáo: Tính khó lường của các quyết định chính sách, tác động đa tầng lên chuỗi cung ứng toàn cầu, và sự cần thiết phải giải thích những chính sách phức tạp cho nhà đầu tư trong thời gian thực.
Sự thay đổi ưu tiên của nhà đầu tư trong thời đại thuế quan
Trong bối cảnh thuế quan và bất định chính sách hiện tại, các chỉ số mà nhà đầu tư quan tâm đã thay đổi đáng kể. Thay vì chỉ tập trung vào tăng trưởng doanh thu hay lợi nhuận, họ giờ đây đặt câu hỏi về khả năng thích ứng: Công ty có kế hoạch dự phòng nào cho các mức thuế quan cao hơn? Có thể chuyển đổi nhà cung cấp hay không? Chi phí sản xuất sẽ tăng bao nhiêu ?
Đặc biệt, nhà đầu tư quan tâm sâu sắc đến:
– Độ linh hoạt của chuỗi cung ứng: Công ty có thể nhanh chóng chuyển đổi từ nhà cung cấp bị ảnh hưởng thuế quan không?
– Khả năng truyền tải chi phí: Liệu công ty có thể chuyển chi phí thuế quan tăng thêm cho khách hàng?
– Kế hoạch địa phương hóa: Có chiến lược mang sản xuất về trong nước hay chuyển sang các quốc gia không bị áp thuế?
– Tác động đến lề lợi nhuận: Mức độ ảnh hưởng thực tế đến khả năng sinh lời của công ty.
Ở giai đoạn này, tính thanh khoản của doanh nghiệp cùng với khả năng tính ứng là cực kỳ quan trọng. Điều này có nghĩa là các đội ngũ IR phải chuẩn bị trả lời những câu hỏi không chỉ về tình hình tài chính hiện tại mà còn về khả năng điều hướng qua những thay đổi chính sách bất ngờ.
Sáu bước chiến lược để điều hướng khủng hoảng
Bây giờ, hãy cùng tìm hiểu 6 lĩnh vực mà các chuyên gia IR cần tập trung khi đối mặt với khủng hoảng.
Bước 1: Liên tục đánh giá tình hình
Điều đầu tiên và quan trọng nhất trong môi trường thuế quan hiện tại là phải có cái nhìn rõ ràng về tác động cụ thể đến doanh nghiệp. Điều này giống như việc một bác sĩ cần chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh nhân trước khi đưa ra phương án điều trị, nhưng với độ phức tạp thêm khi “căn bệnh” liên tục biến chứng .
Các câu hỏi cấp bách cần đặt ra bao gồm:
– Những sản phẩm/dịch vụ nào của công ty bị ảnh hưởng trực tiếp bởi thuế quan mới?
– Các nhà cung cấp chính có bị áp thuế không và mức độ ra sao?
– Công ty có khả năng chuyển đổi nguồn cung trong bao lâu?
– Chi phí gia tăng dự kiến và khả năng chuyển tải cho khách hàng?
Điều thú vị là trong cuộc chiến thương mại hiện tại, không phải tất cả các công ty đều bị ảnh hưởng tiêu cực. Một số doanh nghiệp sản xuất trong nước thậm chí có thể hưởng lợi từ việc đối thủ nước ngoài trở nên đắt đỏ hơn. Tương tự, các công ty có chiến lược đa dạng hóa địa lý tốt có thể nhanh chóng thích ứng và còn tăng trưởng trong bối cảnh này.
Bước 2: Xây dựng kế hoạch chiến lược
Khi đã hiểu rõ tình hình, bước tiếp theo là tạo ra một chiến lược giao tiếp thực tế và có thể thực hiện được. Điều quan trọng ở đây là tập trung vào những yếu tố bạn có thể kiểm soát.
Một điểm đáng lưu ý là trong các tình huống khủng hoảng, ban quản lý nên đưa ra các kịch bản khác nhau cho doanh nghiệp dựa trên diễn biến của môi trường. Điều này giúp công ty có thể phản ứng linh hoạt khi tình hình thay đổi.
Bước 3: Quản lý kỳ vọng một cách thông minh
Đây có lẽ là một trong những quyết định khó khăn nhất mà các đội ngũ IR phải đối mặt trong thời kỳ khủng hoảng: Liệu có nên duy trì, điều chỉnh hay hoàn toàn rút lại các dự báo tài chính hay không? Quyết định này phụ thuộc vào mức độ bất định mà công ty đang phải đối mặt.
Một nguyên tắc quan trọng cần nhớ là: khi đội ngũ IR ngừng giao tiếp, sẽ tạo ra thêm suy đoán và sợ hãi trong cộng đồng nhà đầu tư. Thay vào đó, ngay cả khi không thể đưa ra dự báo chính thức, hãy hướng dẫn nhà đầu tư về những chỉ số họ nên theo dõi.
Bước 4: Xây dựng thông điệp cân bằng
Nghệ thuật của giao tiếp khủng hoảng nằm ở việc cân bằng giữa tính minh bạch và thận trọng. Bạn cần trung thực về tình hình khó khăn, nhưng đồng thời không tạo ra hoảng loạn không cần thiết. Giống như việc một phi công thông báo với hành khách về tình trạng thời tiết xấu một cách bình tĩnh và chuyên nghiệp.
Các lĩnh vực cần giải quyết trong thông điệp bao gồm: công ty đang quản lý chi phí như thế nào, những chỉ số nào đang được sử dụng để đưa ra quyết định, điều gì sẽ báo hiệu sự phục hồi.
Bước 5: Tận dụng công nghệ để nâng cao giao tiếp
Công nghệ hiện đại mở ra những khả năng mới cho việc duy trì giao tiếp trong thời kỳ khủng hoảng. Từ hội nghị trực tuyến đến các cuộc họp online, các công cụ này cho phép duy trì cuộc đối thoại mở với nhà đầu tư ngay cả khi không thể gặp mặt trực tiếp.
Tuy nhiên, điều quan trọng là phải thử nghiệm và chuẩn bị kỹ lưỡng. Đây có thể là lần đầu tiên ban quản lý phải tham gia các cuộc họp từ xa, và bạn cần đảm bảo họ có thiết bị và hiểu biết phù hợp về nền tảng đang sử dụng.
Bước 6: Bảo vệ trước các mối đe dọa cơ hội
Cuối cùng, các cuộc khủng hoảng có thể tạo ra cơ hội cho các nhà đầu tư cơ hội hoặc các cổ đông tích cực tận dụng tình hình yếu thế của công ty. Việc theo dõi cẩn thận các cuộc đối thoại với nhà đầu tư để hiểu động cơ và dự đoán mối đe dọa trở nên cực kỳ quan trọng.
Cuộc khủng hoảng thuế quan năm 2025 nhắc nhở chúng ta rằng trong thế giới kinh doanh toàn cầu hóa, bất định chính sách có thể tạo ra những thay đổi nhanh chóng và sâu sắc. Tuy nhiên, giống như những cuộc khủng hoảng trước đây, cũng sẽ là giai đoạn tạo ra những cơ hội mới cho những công ty biết cách thích ứng.
– 09:00 13/06/2025
