Một dự án tại TP.HCM chưa tính xong tiền đất, người dân chưa được cấp sổ hồng – Ảnh: NGỌC HIỂN
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online ngày 29-6, ông Đặng Hồng Anh – chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam – cho hay hội này vừa tiếp nhận phản ánh của các doanh nghiệp và cũng thực hiện khảo sát doanh nghiệp về các nội dung của dự thảo sửa đổi nghị định 103 quy định về tiền sử dụng đất, tiền thuê đất.
Không bán được nhà cho khách hàng khi chưa xong tiền đất
Hiện trong dự thảo sửa đổi nghị định 103, Bộ Tài chính có định hướng giữ nguyên mức thu bổ sung 5,4% mỗi năm đối với khoản tiền sử dụng đất chưa nộp trong thời gian chưa tính xong tiền đất.
Với quy định này, các doanh nghiệp của Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam cho rằng khoản thu bổ sung 5,4%/năm này thực chất là một khoản “tiền lãi” hoặc “tiền phạt chậm nộp” áp dụng cho khoảng thời gian mà doanh nghiệp chưa thể hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai.
Tuy nhiên lý do lại không phải từ doanh nghiệp chây ì mà từ cơ quan chức năng chưa hoàn tất công tác định giá và tính tiền sử dụng đất.
Đồng thời với quy định mới của Luật Đất đai 2024, các dự án chưa hoàn thành nghĩa vụ tài chính về đất đai sẽ không đủ điều kiện để thực hiện các thủ tục pháp lý tiếp theo, trong đó có việc mở bán sản phẩm cho khách hàng.
Theo các doanh nghiệp, điều này khiến doanh nghiệp bị kẹt vốn, không thể huy động tài chính từ thị trường hay từ chính khách hàng, đặt ra thách thức lớn cho doanh nghiệp và đẩy nhiều dự án vào tình trạng bế tắc. Do đó, Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam cho rằng quy định tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý cũng như kinh tế cho doanh nghiệp.
Trong trường hợp này, việc chậm nộp tiền sử dụng đất không xuất phát từ ý chí chủ quan hay năng lực tài chính của doanh nghiệp, mà do sự chậm trễ trong quy trình hành chính của cơ quan chức năng.
Doanh nghiệp phải đối mặt với thực tế không thể triển khai dự án, không thể huy động vốn, dẫn đến chi phí cơ hội bị mất đi, chi phí tài chính (lãi vay ngân hàng) tăng cao trong khi dự án “giậm chân tại chỗ”.
“Đây là gánh nặng kép, có thể đẩy doanh nghiệp vào bờ vực phá sản hoặc buộc phải dừng dự án. Quy định này được thông qua sẽ tạo ra tâm lý e ngại cho các nhà đầu tư khi thực hiện các dự án cần diện tích đất lớn, thời gian tính tiền sử dụng đất kéo dài”, ông Anh nói.
Đề xuất sửa quy định, xác định rõ bên nào có lỗi
Ông Đặng Hồng Anh cho biết cộng đồng doanh nghiệp nói chung và Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam nói riêng bày tỏ sự quan tâm sâu sắc và mong muốn các cơ quan quản lý nhà nước lắng nghe và có sự điều chỉnh hợp lý. Hội cũng đề xuất hủy bỏ việc tính bổ sung 5,4%/năm.
Đối với các trường hợp doanh nghiệp bị ảnh hưởng do việc chậm trễ trong công tác định giá và tính tiền sử dụng đất của cơ quan chức năng, khoản thu bổ sung cần được hủy bỏ hoàn toàn và trách nhiệm hành chính cần được quy rõ cho cơ quan “có lỗi”.
Bên cạnh đó ông Anh cũng đề xuất cần áp dụng có chọn lọc theo hướng việc thu bổ sung 5,4%/năm chỉ nên thực hiện đối với các trường hợp mà cơ quan chức năng đã hoàn thành việc tính toán nghĩa vụ tài chính và thông báo cho doanh nghiệp nhưng doanh nghiệp sau đó không thực hiện nghĩa vụ đóng tiền đúng hạn.
Hoặc việc áp dụng có thể triển khai khi doanh nghiệp được hưởng lợi rõ ràng từ quá trình chậm đóng tiền này, chẳng hạn tận dụng khoản tiền chưa nộp để đầu tư sinh lời.
“Chúng tôi tin rằng việc tháo gỡ vướng mắc này sẽ là minh chứng cho sự đồng hành, hỗ trợ thiết thực của Nhà nước với cộng đồng doanh nghiệp, thể hiện tiếng nói từ thực tiễn sẽ được lắng nghe và chuyển hóa thành những quy định pháp luật hợp lý, kịp thời”, ông Anh nói.