Chính sách thương mại đầy biến động của Trump có thể khiến đường cong lợi suất dốc hơn và làm suy yếu USD
Trong dài hạn, đồng bạc xanh cũng đối mặt nguy cơ giảm giá do xu hướng phi đô la hóa, khi nhiều quốc gia tái cấu trúc chuỗi cung ứng và giảm phụ thuộc vào thị trường Hoa Kỳ.
Ông Heng Koon How – Giám đốc Chiến lược Thị trường, Ngân hàng UOB (Singapore) đã có những nhận định xoay quanh vấn đề “Chính sách Thương mại đầy biến động của Trump có thể khiến đường cong lợi suất dốc hơn và làm suy yếu đô la Mỹ”.
Ông Heng Koon How – Giám đốc Chiến lược Thị trường, Khối Nghiên cứu Thị trường và Kinh tế toàn cầu, Ngân hàng UOB (Singapore)
Ngày 01/08, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cuối cùng đã thực hiện cam kết áp dụng toàn bộ các mức thuế đối ứng từng công bố từ tháng 4.
Phần lớn các nước châu Á có thể tạm yên tâm khi giữ được mức thuế ở 20% hoặc thấp hơn. Dù vậy, tương lai của các thỏa thuận thương mại này vẫn còn là ẩn số.
Chính sự bất định, cộng với nguy cơ suy giảm kinh tế toàn cầu và Hoa Kỳ trong nửa cuối năm, là lý do khiến đường cong lợi suất Mỹ có thể tiếp tục dốc hơn, kéo theo sự suy yếu của USD.
Không chỉ trong ngắn hạn, về lâu dài, tác động lớn hơn đối với USD sẽ xuất hiện khi thuế quan buộc các nước đa dạng hóa thương mại sang các thị trường khác, giảm phụ thuộc vào Hoa Kỳ. Điều này sẽ làm giảm việc sử dụng và vai trò của USD trong thương mại toàn cầu, từ đó ảnh hưởng tiêu cực tới giá trị của nó.
Tương lai thương mại toàn cầu vẫn đầy bất định
Mặc dù Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Howard Lutnick khẳng định các mức thuế đã được thống nhất sau ngày 01/08, song nhiều người vẫn kỳ vọng các cuộc đàm phán còn tiếp diễn trong nhiều tháng tới.
Thỏa thuận thương mại quan trọng nhất thế giới vẫn chưa thể đạt được. Sau vòng đàm phán thứ 3, Hoa Kỳ và Trung Quốc được cho là đã thống nhất gia hạn thêm 90 ngày. Quá trình thương lượng vướng nhiều vấn đề nhạy cảm như quyền tiếp cận trí tuệ nhân tạo, công nghệ bán dẫn của Trung Quốc, hay xuất khẩu đất hiếm và khoáng sản chiến lược sang Hoa Kỳ. Kết quả đàm phán sẽ có ảnh hưởng lớn đến sức khỏe kinh tế của Trung Quốc và triển vọng kinh tế của phần còn lại châu Á.
Hiện tại, nếu tính cả các mức thuế từ chính quyền Trump và Biden, Viện Kinh tế Quốc tế Peterson (PIIE) ước tính mức thuế trung bình mà Hoa Kỳ áp lên hàng nhập khẩu từ Trung Quốc là 54.9%. Chiều ngược lại, Trung Quốc áp thuế trung bình 32.6% đối với hàng nhập khẩu từ Hoa Kỳ. Đây đều là những mức thuế rất cao, và chắc chắn gây bất lợi cho tăng trưởng kinh tế.
Bên cạnh đó, các thỏa thuận thương mại với những nền kinh tế lớn khác như Ấn Độ, Canada và Brazil đều đang bị đình trệ do vướng các vấn đề chính sách đối ngoại và địa chính trị không liên quan trực tiếp tới thương mại.
Với các thỏa thuận đã được ký kết, nhiều trong số đó đi kèm các cam kết đầu tư lớn vào Hoa Kỳ, như 350 tỷ USD từ Hàn Quốc, 550 tỷ USD từ Nhật Bản và 600 tỷ USD từ Liên minh châu Âu. Tuy nhiên, những cam kết này vấp phải sự hoài nghi và phản đối trong chính nội tại mỗi quốc gia. Việc huy động và triển khai các khoản đầu tư này vẫn là dấu hỏi lớn và nếu không thực hiện được, các thỏa thuận thương mại có thể bị đe dọa.
Ngoài ra, vẫn còn nhiều câu hỏi về cách áp thuế trên từng nhóm hàng hóa cụ thể sẽ được triển khai và cộng dồn ra sao. Điều này bao gồm thuế ngành theo “Mục 232” áp cho các lĩnh vực như ô tô, chip bán dẫn và dược phẩm, cũng như “thuế chuyển tải’ với những mặt hàng bị cho là trung chuyển để tránh thuế.
Nỗi lo suy giảm kinh tế toàn cầu trong nửa cuối năm gia tăng
Bên cạnh những bất ổn kéo dài từ chính sách thuế quan, kinh tế Hoa Kỳ và toàn cầu đang đứng trước ngã rẽ quan trọng. Đáng chú ý, trong nửa đầu năm, kinh tế thế giới, trong đó có Hoa Kỳ và các nền kinh tế châu Á, vẫn đạt kết quả tăng trưởng ấn tượng.
Nhờ xuất khẩu tăng mạnh, Singapore gây bất ngờ với mức tăng trưởng GDP 4.2% nửa đầu năm, vượt xu hướng. GDP quý 2 của Đài Loan cũng tăng gần 8%.
Nhờ khả năng chống chịu của nền kinh tế Trung Quốc, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đã nâng dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 của các Thị trường Mới nổi từ 3.7% lên 4.1%.
Tuy nhiên, các số liệu GDP vốn phản ánh quá khứ, và nhiều cơ quan cảnh báo nền kinh tế toàn cầu sắp bước vào giai đoạn ‘trả giá’ khi các mức thuế cao hơn bắt đầu tác động.
Đặc biệt, làn sóng đẩy mạnh xuất khẩu sớm có lẽ đã kết thúc, và các nền kinh tế châu Á, trong đó có Trung Quốc, có thể bắt đầu cảm nhận rõ sự chững lại trong lĩnh vực sản xuất trong thời gian tới. Thực tế, trái với kỳ vọng phục hồi lên mức 50 điểm, Chỉ số Quản lý Thu mua (PMI) chính thức từ ngành sản xuất của Trung Quốc trong tháng 7 giảm xuống còn 49.3 điểm, cho thấy sự suy giảm sản xuất có thể đã bắt đầu.
Trong quý 2, kinh tế Hoa Kỳ ghi nhận mức tăng trưởng 3% so với cùng kỳ năm trước, vượt kỳ vọng. Tuy nhiên, cuộc tranh luận gay gắt đang diễn ra về việc liệu các tác động tiêu cực từ việc tăng thuế quan thương mại có bắt đầu ảnh hưởng rõ rệt hơn đến nền kinh tế Hoa Kỳ trong nửa cuối năm hay không.
Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell cho biết đến nay, các nhà nhập khẩu Hoa Kỳ vẫn có thể hấp thụ phần lớn mức thuế này. Tuy nhiên, điều này sẽ ngày càng khó khăn hơn khi mức thuế mới từ ngày 01/08 bắt đầu có hiệu lực – dẫn đến giá tiêu dùng tăng, nhu cầu giảm và tạo lực cản cho tăng trưởng kinh tế.
Việc Fed cắt giảm lãi suất và xu hướng phi đô la hóa sẽ gây áp lực lên USD
UOB dự báo Fed sẽ nối lại việc cắt giảm lãi suất tại cuộc họp Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) vào tháng 9, sau khi báo cáo việc làm phi nông nghiệp tháng 7 cho kết quả kém xa kỳ vọng. Trung bình số việc làm mới trong 3 tháng qua được điều chỉnh xuống chỉ còn 35,000, gần như chạm ngưỡng “đình trệ”, cho thấy thị trường lao động đang suy yếu.
Nếu Fed cắt giảm lãi suất trở lại sẽ kéo lãi suất ngắn hạn xuống, trong khi lãi suất dài hạn như lợi suất trái phiếu Chính phủ Hoa Kỳ có thể vẫn neo cao do lo ngại về gánh nặng nợ công không bền vững. Kết quả là đường cong lợi suất Mỹ nhiều khả năng dốc hơn, từ đó gây thêm áp lực lên USD.
Ngoài các yếu tố ngắn hạn này, USD còn chịu áp lực giảm giá từ các xu hướng cấu trúc dài hạn.
Nhiều nền kinh tế nhận ra mức thuế thương mại cao từ Hoa Kỳ sẽ còn kéo dài. Để giảm rủi ro, họ sẽ phải tái cấu trúc chuỗi cung ứng và hoạt động xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường sang các nền kinh tế khác, đồng thời đẩy mạnh thương mại nội khối với các nước láng giềng.
Sự thay đổi cơ cấu này có thể thúc đẩy quá trình phi đô la hóa và làm giảm việc tích trữ nguồn thu thương mại vào trái phiếu Hoa Kỳ – cả 2 đều là yếu tố bất lợi cho USD về dài hạn.
Những tháng gần đây, một số đồng tiền châu Á đã tăng giá so với USD. Chẳng hạn, đô la Singapore mạnh lên gần mức 1.3 đổi 1 USD và nhiều khả năng duy trì quanh vùng này. Cơ quan Tiền tệ Singapore (MAS) được dự báo hoãn nới lỏng chính sách tiền tệ tới tháng 10, hoặc thậm chí tháng 1 năm sau, khi có bằng chứng rõ ràng rằng làn sóng đẩy mạnh xuất khẩu trước thuế đã kết thúc.
USD Index (DXY), thước đo giá trị của đồng bạc xanh so với rổ tiền tệ chính toàn cầu, đã giảm xuống mức dưới 100. UOB dự báo chỉ số này giảm về mức 97 vào cuối năm nay, và tiếp tục xuống mức 95 vào giữa năm sau.
Trong bối cảnh USD chịu áp lực giảm giá, nhu cầu trú ẩn an toàn được dự báo duy trì ở mức cao. Do đó, UOB vẫn giữ quan điểm tích cực dài hạn với giá vàng, dự kiến tiếp tục tăng lên mức 3,700 USD/ounce vào giữa năm sau.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump sẽ còn được nhớ tới với khẩu hiệu ‘Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại’ – thế nhưng, khó nói ông sẽ sớm “đưa đô la Mỹ vĩ đại trở lại” trong thời gian tới.
– 13:58 13/08/2025
