Trong Nghị quyết số 70 về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 vừa được Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành, Bộ Chính trị yêu cầu đẩy mạnh cơ cấu lại ngành điện, tăng cường tính cạnh tranh, minh bạch và bền vững.
Đáng chú ý, Bộ Chính trị yêu cầu phát triển thị trường điện theo hướng tăng cường tính cạnh tranh, minh bạch, hiệu quả, đồng bộ với bảo đảm an ninh năng lượng, triển khai hiệu quả cơ chế mua bán điện trực tiếp. Đồng thời tăng quyền lựa chọn của khách hàng sử dụng điện trong việc tiếp cận và lựa chọn đơn vị cung cấp điện phù hợp với nhu cầu.
Bộ Chính trị cũng yêu cầu xây dựng và hoàn thiện hệ thống giao dịch điện, bao gồm cơ chế hợp đồng mua bán điện (PPA) minh bạch, ổn định, dài hạn, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhà đầu tư.
Doanh nghiệp tư nhân được khuyến khích tham gia vào các dự án đầu tư hạ tầng lưu trữ năng lượng như pin tích trữ, kho LNG, kho xăng, dầu cả trên đất liền và trên biển. Ngoài ra, cơ chế giá truyền tải điện phải đổi mới để thu hút khu vực tư nhân…
Các loại nguồn năng lượng phải được phát triển cân đối, hợp lý nhằm bảo đảm yêu cầu cao nhất là đủ điện cho phát triển kinh tế – xã hội, từng bước thực hiện cam kết quốc tế về giảm phát thải.
Bộ Chính trị yêu cầu xây dựng cơ chế đặc thù để xử lý dứt điểm vướng mắc của các dự án điện tái tạo (Ảnh: Nam Anh).
Ưu tiên các dự án có hiệu quả cao, thân thiện môi trường; mở rộng và khai thác chọn lọc các nhà máy điện, dự án nguồn điện hiện có. Bên cạnh đó, cần chủ động phương án xuất – nhập khẩu điện tại thời điểm, địa điểm phù hợp để bảo đảm an ninh năng lượng và hiệu quả kinh tế.
Với điện gió, điện mặt trời, định hướng phát triển phù hợp khả năng vận hành hệ thống, giá thành hợp lý, khuyến khích điện tự sản – tự tiêu, điện mặt trời mái nhà. Đồng thời, sớm có chính sách tháo gỡ khó khăn và cơ chế đột phá cho điện gió ngoài khơi, giao cho các doanh nghiệp Nhà nước lớn, có tiềm lực triển khai gắn với bảo vệ chủ quyền biển đảo.
Bộ Chính trị cũng yêu cầu xây dựng cơ chế đặc thù để xử lý dứt điểm vướng mắc của các dự án điện tái tạo, tránh lãng phí nguồn lực xã hội, bảo đảm quyền lợi hợp pháp của nhà đầu tư trên tinh thần “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”, đồng thời xử lý nghiêm các sai phạm.
Tại Nghị quyết 70, Bộ Chính trị đặt mục tiêu đến 2030 Việt Nam có tổng cung năng lượng sơ cấp khoảng 150-170 triệu tấn dầu quy đổi, tổng công suất các nguồn điện khoảng 183-236GW, tổng sản lượng điện khoảng 560-624 tỷ KWh. Tỷ lệ năng lượng tái tạo trong tổng cung năng lượng sơ cấp chiếm khoảng 25-30%. Tiêu thụ năng lượng cuối cùng khoảng 120-130 triệu tấn dầu quy đổi.
Tầm nhìn đến năm 2045, Bộ Chính trị yêu cầu bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, phát triển thị trường năng lượng theo hướng cạnh tranh lành mạnh, minh bạch, hiệu quả.
