Khách hàng trải nghiệm Pickleball thực tế ảo tại gian triển lãm của VPBank – Ảnh: DUYÊN PHAN
Để thúc đẩy xu thế này, TP.HCM đã ban hành kế hoạch phát triển thanh toán không tiền mặt trên toàn địa bàn, đẩy mạnh triển khai trong giáo dục, y tế, giao thông vận tải và xúc tiến thương mại.
Thành phố cũng chú trọng truyền thông, nâng cao kỹ năng tài chính số cho người dân, tạo nền tảng cho một xã hội không tiền mặt. Tuy vậy ông Dũng thẳng thắn nhìn nhận rào cản lớn nhất hiện nay chính là lo ngại về an toàn giao dịch. Nhiều người dân còn e ngại vì sự gia tăng của các vụ lừa đảo qua mạng, đánh cắp dữ liệu cá nhân, giả mạo tài khoản ngân hàng – những hành vi ngày càng tinh vi và phức tạp.
Đồng quan điểm, ông Lê Anh Dũng – phó vụ trưởng Vụ Thanh toán, Ngân hàng Nhà nước – cho rằng cần tăng cường truyền thông để người dân nhận diện các thủ đoạn tội phạm, trang bị kỹ năng tự bảo vệ khi giao dịch số.
Để ứng phó với rủi ro, Ngân hàng Nhà nước phối hợp cùng hệ thống ngân hàng thương mại và trung gian thanh toán triển khai nhiều giải pháp công nghệ. Trong đó có dự án thu thập cơ sở dữ liệu tài khoản giả mạo nhằm cảnh báo cho khách hàng khi chuyển tiền tới các tài khoản đáng ngờ.
Các ngân hàng thương mại, trung gian thanh toán sẽ cảnh báo cho khách hàng nếu chuyển tiền cho tài khoản nhận nằm trong kho dữ liệu tài khoản giả mạo. Khi được cảnh báo, người chuyển tiền sẽ cân nhắc có nên chuyển hay không.
Bên cạnh đó, từ ngày 1-7-2024 khách hàng cá nhân bắt buộc xác thực căn cước công dân gắn chip và sinh trắc học khi giao dịch tài chính. Quy định này sẽ mở rộng cho đại diện pháp lý của doanh nghiệp từ 1-7-2025. Nhờ công tác truyền thông hiệu quả, đến nay đã có hơn 110,8 triệu hồ sơ cá nhân và hơn 711.000 hồ sơ doanh nghiệp được đối chiếu thông tin sinh trắc học.
“Việc xác thực sinh trắc học không chỉ bảo vệ tài khoản mà còn là hàng rào công nghệ quan trọng để ngăn chặn tội phạm công nghệ cao”, ông Lê Anh Dũng nhấn mạnh.
Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc:
Hoàn thiện pháp lý để bảo vệ người dân
Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc (thứ ba từ phải sang) và các đại biểu tham quan gian trưng bày của Sacombank – Ảnh: Q.ĐỊNH
Phát biểu tại hội thảo, Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc nhấn mạnh thanh toán không dùng tiền mặt là xu thế tất yếu của nền kinh tế số, giúp giao dịch nhanh chóng, chi phí thấp, tiện lợi cho người dân và doanh nghiệp. Tuy nhiên để phát triển bền vững cần đồng bộ hạ tầng, hoàn thiện pháp lý và đặc biệt là tăng cường an ninh bảo mật.
Ông cho biết đến cuối năm 2024, cả nước có hơn 204,5 triệu tài khoản thanh toán cá nhân và gần 87% người trưởng thành có tài khoản ngân hàng. Các hình thức thanh toán không tiền mặt đã mở rộng trong nhiều lĩnh vực như học phí, viện phí, giao thông, mua sắm, góp phần tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và kiểm soát dòng tiền.
Tuy nhiên quá trình triển khai vẫn còn không ít rào cản: thói quen dùng tiền mặt, tâm lý e ngại “lưu vết”, hạ tầng chưa đồng bộ, đặc biệt là rủi ro về an ninh, an toàn mạng. “Chúng ta phải bảo vệ người tiêu dùng, nhất là người dân, tránh bị lừa đảo trong quá trình thanh toán không dùng tiền mặt”, ông nhấn mạnh.
Phó thủ tướng đề nghị ngành ngân hàng và các doanh nghiệp tiếp tục đổi mới sản phẩm thanh toán, tiện ích và thân thiện với người tiêu dùng. Đồng thời cần sớm hoàn thiện quy định liên quan đến thanh toán xuyên biên giới, tiền mã hóa và thúc đẩy xây dựng hạ tầng dùng chung, bao gồm mạng 5G, 6G, cáp quang…
Đặc biệt, ông chỉ đạo tăng cường hơn nữa an ninh bảo mật và phòng chống tội phạm mạng. “Chúng ta phải bảo vệ được người tiêu dùng, đặc biệt là người dân trong quá trình thanh toán không dùng tiền mặt, tránh trường hợp bị lừa đảo”, Phó thủ tướng yêu cầu.
Về lâu dài, việc nâng cao nhận thức của người dân và doanh nghiệp cũng cần được chú trọng. Ông đặc biệt biểu dương báo Tuổi Trẻ đã liên tục tổ chức chuỗi hoạt động “Ngày không tiền mặt” suốt sáu năm qua, góp phần lan tỏa xu hướng thanh toán văn minh, hiện đại trong xã hội.
Ông PHÙNG DUY KHƯƠNG (phó tổng giám đốc thường trực VPBank):
Thanh toán thẻ không chạm trở thành lựa chọn hàng đầu. Khách hàng của thời đại số đòi hỏi nhiều hơn: họ cần sự tối giản, tính bảo mật cao nhất và khả năng giao dịch mọi lúc, mọi nơi – chỉ bằng thiết bị cá nhân như điện thoại hoặc đồng hồ thông minh. Đó cũng chính là lý do thanh toán thẻ không chạm trở thành lựa chọn hàng đầu.
Từ quý 4-2024 hơn 60% giao dịch trên thị trường đã diễn ra dưới hình thức không chạm. Đây là bước nhảy vọt lớn không chỉ về công nghệ mà còn về thói quen của người dùng Việt – một thị trường vốn vẫn còn khá nặng về tiền mặt.
Ông NGUYỄN BÁ DIỆP (đồng sáng lập Tập đoàn công nghệ tài chính MoMo):
MoMo hiện đang mở cho khách hàng thanh toán không hạn chế. Khách hàng có thể thanh toán thông qua quét mã QR tất cả các loại tài khoản khác nhau. Thứ hai là nếu khách hàng cần vay khoản thu nhỏ từ ngân hàng, ví có kết nối với ngân hàng để cung cấp khoản vay đến 20 triệu đồng rất nhanh chóng.
Chúng tôi rất mong trong thời gian tới lãnh đạo Chính phủ, lãnh đạo Nhà nước sẽ tiếp tục mở rộng lĩnh vực cho trung gian thanh toán để chúng tôi có thể đóng góp thêm nhiều cho sự phát triển của Việt Nam.
Ông KIM DAE HONG (phó tổng giám đốc Ngân hàng Shinhan Việt Nam):
Việc xây dựng văn hóa thanh toán không tiền mặt không thể thực hiện trong thời gian ngắn. Đòi hỏi một lộ trình rõ ràng trong trung và dài hạn cùng với việc triển khai từng bước, nhất quán và đồng bộ giữa các chính sách, công nghệ và nhận thức xã hội.
Ngân hàng Shinhan Việt Nam cam kết đồng hành và mong muốn góp phần vào thúc đẩy việc thanh toán không tiền mặt tại Việt Nam thông qua: phát triển các dịch vụ thẻ tín dụng, mở rộng hệ thống POS và triển khai giải pháp thanh toán bằng mã QR.
Ông SAPAN SHAH (phó chủ tịch cấp cao, phụ trách mạng lưới chấp nhận thanh toán khu vực châu Á – Thái Bình Dương – Mastercard):
Việt Nam bứt phá trong lĩnh vực thanh toán không tiền mặt nhờ sự tiện lợi, đa dạng trong phương thức thanh toán và công nghệ hiện đại. Đồng thời Chính phủ đóng vai trò chủ đạo trong việc thúc đẩy thanh toán không tiền mặt trên toàn hệ sinh thái tài chính quốc gia.
Mastercard đã kết hợp với nhiều ngân hàng, tổ chức tài chính, cơ quan nhà nước… để thực hiện những sáng kiến phù hợp với người Việt, thúc đẩy hành vi thanh toán mới.
Bà ĐẶNG TUYẾT DUNG (giám đốc quốc gia của VISA tại Việt Nam và Lào):
Mục tiêu chiến lược của VISA là trở thành phương thức an toàn và đáng tin cậy của các trụ cột gồm: người dân – doanh nghiệp – Chính phủ.
VISA cũng tập trung thúc đẩy nền tài chính số toàn diện, tạo điều kiện cho tất cả người dân có công cụ thanh toán nhanh nhất và thuận tiện. Nhiều người Việt có thể thanh toán trong nước và toàn cầu, kết nối ví điện tử nội địa với thế giới… Tiểu thương tiếp cận, chấp nhận thanh toán thẻ online và offline một cách đơn giản, kích cầu tiêu dùng.
Ông ĐÀM THẾ THÁI (phó tổng giám đốc HDBank):
Người tiêu dùng hiện nay, đặc biệt là các thế hệ từ gen X đến gen Alpha, đang đối mặt với nhiều thách thức trong quản lý tài chính cá nhân.
Trong khi gen X và gen Y chịu áp lực tài chính gia đình, bị rào cản về công nghệ và khó bắt kịp các kênh đầu tư mới thì gen Z và gen Alpha lại thích đầu tư mạo hiểm nhưng thiếu kinh nghiệm, chuộng lối sống chi tiêu cao trong khi thu nhập chưa ổn định.
Có thể thấy nhiều người dân không chỉ cần công cụ thanh toán mà cần cả năng lực đưa ra quyết định tài chính tốt hơn. Ngân hàng cần đóng vai trò “bạn đồng hành tài chính” tin cậy, xử lý gọn mọi vấn đề của mọi đối tượng.
Ông TRẦN XUÂN HUY (tổng giám đốc Vikki Digital Bank):
Ngân hàng đang triển khai nhiều giải pháp tài chính số mang tới lợi ích rất lớn cho nhóm khách hàng cá nhân và nhóm tiểu thương, doanh nghiệp gia đình.
