Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung bắt tay tại hội đàm ngày 11-8 – Ảnh: Yonhap
Ngày 11-8, tại Seoul, lễ đón cấp nhà nước Tổng Bí thư Tô Lâm và Phu nhân đã diễn ra trọng thể dưới sự chủ trì của Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung và Phu nhân, với 21 loạt đại bác được bắn.
Trụ cột, điểm sáng mới
Cách đây gần ba năm, vào tháng 12-2022, Việt Nam và Hàn Quốc chính thức nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược toàn diện, là nước thứ tư có tầm mức quan hệ này với Việt Nam.
Sự kiện đó đã mở đầu cho những cột mốc nâng cấp quan hệ của Việt Nam với các nước khác. Câu hỏi đặt ra là: Khi đã ở mức quan hệ cao nhất như vậy, hai nước có thể làm thêm điều gì nữa?
Rõ ràng kinh tế, thương mại và đầu tư là những lĩnh vực nổi bật trong hợp tác giữa hai nước. Trong cuộc hội đàm giữa Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Lee Jae Myung ngày 11-8, hai nhà lãnh đạo đã chia sẻ quan điểm chung về việc cùng định hình và triển khai tầm nhìn chiến lược mới, đưa liên kết kinh tế Việt Nam – Hàn Quốc lên tầm cao mới trong bối cảnh hiện nay.
Trong đó, hai bên sẽ chuyển từ hợp tác dựa trên thị trường sang hợp tác cùng phát triển chuỗi sản xuất, phát triển nhân lực chất lượng cao; từ phát triển theo chiều rộng sang theo chiều sâu, ưu tiên chất lượng, hiệu quả, bền vững, nâng cao năng lực đổi mới sáng tạo và lợi ích phát triển bền vững dài hạn.
Hai bên nhất trí tiếp tục tạo thuận lợi thương mại, hỗ trợ nâng cao năng lực cho các doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu của các doanh nghiệp Hàn Quốc, qua đó sớm đạt mục tiêu kim ngạch thương mại song phương 150 tỉ USD.
Đặc biệt với khoa học – công nghệ, Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Lee Jae Myung nhất trí nâng tầm hợp tác, đưa lĩnh vực này trở thành trụ cột, điểm sáng mới trong quan hệ song phương để Việt Nam hướng tới trở thành đối tác kiến tạo giá trị cùng Hàn Quốc trong khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Tổng Bí thư khẳng định Việt Nam sẵn sàng tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp lớn Hàn Quốc mở rộng quy mô đầu tư vào Việt Nam.
Trong đó ưu tiên các lĩnh vực mà Hàn Quốc có thế mạnh và phù hợp với định hướng phát triển mới của Việt Nam như phát triển cơ sở hạ tầng, sản xuất thiết bị điện tử công nghệ cao, chất bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI), năng lượng tái tạo, đô thị thông minh.
Theo thông tin từ Bộ Ngoại giao, tại hội đàm, hai nhà lãnh đạo cũng đã nhất trí tăng cường hợp tác văn hóa, giáo dục và giao lưu nhân dân, trong đó có du lịch và công nghiệp văn hóa.
Tổng thống Lee Jae Myung cam kết tiếp tục mở rộng hơn nữa quy mô hỗ trợ ODA cho các lĩnh vực Việt Nam quan tâm như cơ sở hạ tầng, nghiên cứu và phát triển, ứng phó với biến đổi khí hậu.
Ông mong muốn Việt Nam quan tâm và hỗ trợ để các doanh nghiệp Hàn Quốc mở rộng, nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh, đầu tư lâu dài và được tham gia các dự án trọng điểm của Việt Nam.
Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hàn Quốc Lee Jae Myung chứng kiến lễ trao bản ghi nhớ về phái cử và tiếp nhận lao động sang làm việc tại Hàn Quốc theo chương trình EPS (ký giữa Bộ Nội vụ Việt Nam và Bộ Lao động và Việc làm Hàn Quốc) – Ảnh: TTXVN
Công nghệ là trọng tâm và mở rộng hợp tác
Sau hội đàm, Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Lee Jae Myung đã cùng chứng kiến lễ ký kết và trao 10 văn kiện hợp tác giữa bộ, ngành hai nước.
Số lượng văn kiện được dự báo sẽ còn tăng khi các hoạt động của doanh nghiệp hai nước diễn ra.
Tờ Thời báo Kinh tế châu Á của Hàn Quốc đã dùng từ “xếp hàng” để nói về sự trông chờ của các doanh nghiệp xứ kim chi để được tham gia các hoạt động của Tổng Bí thư Tô Lâm.
“Các văn kiện nhìn chung khá đa dạng, từ cấp bộ đến tập đoàn và cấp địa phương. Điều này phản ánh hai quốc gia đang xem công nghệ là trọng tâm nhưng vẫn nỗ lực mở rộng phạm vi hợp tác. Các bản ghi nhớ và thỏa thuận là cơ sở để tăng cường các tương tác nhằm tạo điều kiện cho các thỏa thuận chi tiết và thực chất hơn trong tương lai”, TS Huỳnh Tâm Sáng, thành viên Chương trình Lãnh đạo trẻ của Pacific Forum (Mỹ), nói với Tuổi Trẻ.
Với việc lãnh đạo hai nước đã xác định khoa học – công nghệ là trụ cột mới trong quan hệ, TS Sáng cho rằng hoàn toàn có khả năng hai nước thiết lập một sáng kiến về hợp tác khoa học – công nghệ trong kỷ nguyên mới, qua đó tạo động lực cho quan hệ song phương.
Tuy nhiên sáng kiến này cũng có thể mang tính đa phương, khi Hàn Quốc và Việt Nam hoàn toàn có lợi ích khi kêu gọi sự tham gia của các quốc gia có chung tầm nhìn về hợp tác khoa học – công nghệ.
“Các cơ chế đa phương lấy trục chính là quan hệ Việt – Hàn sẽ có tính bổ sung, chẳng hạn như cung cấp lao động tay nghề chuyên môn cao, tăng cường trao đổi ở các hội nghị khu vực và quốc tế, tăng cường nguồn lực từ đầu tư tư nhân và khuyến khích trao đổi sinh viên thuộc khối ngành STEM”.
Bên cạnh đó, theo ông Sáng, Việt Nam có thể cung ứng lực lượng lao động về AI cho Hàn Quốc, nhất là trên cơ sở được đào tạo và hướng dẫn bởi các chuyên gia Hàn Quốc.
Các trung tâm công nghệ ở TP.HCM và Hà Nội nên đi đầu trong việc thu hút các chuyên gia và lực lượng tay nghề cao từ đối tác Đông Bắc Á.
“Việc chia sẻ các thành tựu về công nghệ và phối hợp cùng thực hiện các dự án lớn có thể tạo đà cho hợp tác Việt – Hàn trong các lĩnh vực công nghệ”, ông Sáng nói thêm.
Với TS Kwak Sung Il thuộc Viện Chính sách kinh tế quốc tế Hàn Quốc, không có sự hợp tác kinh tế nào giữa Hàn Quốc với các nước Đông Nam Á khác có thể so sánh được hợp tác giữa Hàn Quốc với Việt Nam nhờ nhiều lợi thế, đặc biệt là sự ổn định chính trị của mảnh đất hình chữ S.
Khi nền kinh tế phát triển, nhu cầu về các chuyên gia lành nghề chắc chắn tăng lên, do đó việc bồi dưỡng nhân tài chất lượng cao là rất quan trọng để chuyển đổi cơ cấu kinh tế từ phụ thuộc vào lao động giản đơn, lương thấp sang sản xuất các sản phẩm tiên tiến, có giá trị gia tăng cao như khoa học – công nghệ.
“Nếu nguồn nhân lực được phát triển thông qua hợp tác với Hàn Quốc, một vành đai hợp tác bán dẫn giữa Hàn Quốc và Việt Nam có thể được hình thành.
Điều này có khả năng dẫn đến việc thiết lập một mạng lưới sản xuất chất bán dẫn mới trải dài khắp Nhật Bản, Hàn Quốc, Việt Nam và các nước Đông Nam Á lân cận”, ông khẳng định.
Đồ họa: TUẤN ANH
Ký kết 10 văn kiện
Bản ghi nhớ giữa Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam và Bộ Khoa học – Công nghệ thông tin và Truyền thông Hàn Quốc về hợp tác khoa học – công nghệ.
Bản ghi nhớ hợp tác trong lĩnh vực hợp tác quyền tác giả, quyền liên quan giữa Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch Việt Nam và Bộ Văn hóa – Thể thao và Du lịch Hàn Quốc.
Bản ghi nhớ tăng cường hợp tác năng lượng tái tạo giữa Bộ Công Thương Việt Nam và Bộ Công nghiệp – Thương mại và Năng lượng Hàn Quốc.
Bản ghi nhớ về phái cử và tiếp nhận lao động sang làm việc tại Hàn Quốc theo chương trình EPS (chương trình cấp phép việc làm cho lao động nước ngoài làm việc tại Hàn Quốc, ký giữa Bộ Nội vụ Việt Nam và Bộ Lao động và Việc làm Hàn Quốc).
Bản ghi nhớ giữa Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Ngân hàng Trung ương Hàn Quốc về hợp tác và hỗ trợ kỹ thuật liên quan đến hoạt động của ngân hàng trung ương.
Biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và Cơ quan Giám sát tài chính Hàn Quốc.
Thỏa thuận sửa đổi bổ sung bản ghi nhớ giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo Việt Nam và Bộ Giáo dục Hàn Quốc về hợp tác giáo dục.
Bản ghi nhớ về hợp tác nghề cá giữa Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam và Bộ Thủy sản và Đại dương Hàn Quốc.
Bản ghi nhớ hợp tác về phát triển nguồn nhân lực trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân giữa Tập đoàn Công nghiệp năng lượng quốc gia Việt Nam và Tập đoàn Điện lực Hàn Quốc.
Biên bản thỏa thuận tăng cường hợp tác giữa UBND TP Đà Nẵng (Việt Nam) và Chính quyền TP Pyeongtaek (Hàn Quốc).
Tổng Bí thư thăm Đại học Yonsei
Phát biểu tại Đại học Yonsei vào chiều 11-8, Tổng Bí thư Tô Lâm bày tỏ vui mừng khi đến thăm và phát biểu tại ngôi trường cổ kính với 140 năm truyền thống – một trong những trường đại học hàng đầu và là đại diện tiêu biểu cho sức mạnh và trí tuệ của con người Hàn Quốc.
Tại Đại học Yonsei, Tổng Bí thư Tô Lâm đã có bài phát biểu chính sách về việc tăng cường hơn nữa quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam – Hàn Quốc. Ông đã chia sẻ quan điểm của Việt Nam về thế giới và khu vực với những tác động trực tiếp tới an ninh, phát triển và quan hệ song phương giữa hai nước Việt Nam – Hàn Quốc.
Tổng Bí thư khẳng định những sinh viên Việt Nam đang học tập tại Hàn Quốc nói chung và Đại học Yonsei nói riêng là những “đại sứ thiện chí” của nhân dân Việt Nam, đều khao khát, mong muốn trở thành những nhân tố quan trọng thúc đẩy quan hệ hai nước ngày càng phát triển rực rỡ.
Kỳ vọng làn sóng hợp tác mới
Chia sẻ với Tuổi Trẻ, nhiều người Việt Nam sinh sống và làm việc ở Hàn Quốc đánh giá chuyến thăm không chỉ là minh chứng cho sự tin cậy chính trị cao giữa hai nước mà còn tạo động lực làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác toàn diện, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế và giáo dục. TS Trần Hải Linh, ủy viên Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, chủ tịch Hiệp hội Doanh nhân và Đầu tư Việt Nam – Hàn Quốc, kỳ vọng sau chuyến thăm sẽ có sự gia tăng dòng vốn đầu tư chất lượng cao từ Hàn Quốc vào Việt Nam, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao, năng lượng tái tạo và hạ tầng thông minh.
Về thương mại, ông cũng mong hai bên giảm các rào cản kỹ thuật, qua đó mở rộng thương mại để hướng đến dấu mốc 150 tỉ USD thương mại song phương vào năm 2030. Trong quá trình đó, hàng Việt có thể tiến sâu hơn vào chuỗi cung ứng của Hàn Quốc và ngược lại.
Nhiều nhà đầu tư Hàn Quốc quan tâm Việt Nam
Công nhân sản xuất ô tô tại Nhà máy Hyundai Thành Công – Ảnh: NAM PHONG
Chia sẻ với Tuổi Trẻ từ Hàn Quốc ngay sau lễ đón Tổng Bí thư Tô Lâm của Tổng thống Hàn Quốc, ông Hong Sun – chủ tịch danh dự Hiệp hội Doanh nghiệp Hàn Quốc tại Việt Nam – cho hay sắp tới sẽ có nhiều nhà đầu tư Hàn Quốc quan tâm tới Việt Nam và kỳ vọng sẽ tiếp tục mở rộng đầu tư.
Từ chuyến thăm này, dự kiến sẽ có những nhà đầu tư lớn công bố các hợp tác đầu tư quy mô, bày tỏ kỳ vọng vào sự phát triển của kinh tế và tiềm năng của Việt Nam.
Một trong những mục tiêu mà hai bên nhất trí là đạt kim ngạch thương mại song phương 150 tỉ USD vào năm 2030 theo hướng cân bằng, bền vững.
Tại chuyến thăm lần này, ngoài những thúc đẩy hợp tác về công nghiệp và thương mại, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã ký kết bản ghi nhớ tăng cường hợp tác năng lượng tái tạo với Bộ Công nghiệp – Thương mại và Năng lượng Hàn Quốc.
Theo Bộ Công Thương, để đảm bảo các hợp tác được thường xuyên, liên tục và hiện thực hóa mục tiêu trên, từ tháng 4-2025, Ủy ban hỗn hợp về hợp tác thương mại, công nghiệp, năng lượng và kỳ họp lần thứ 8 Ủy ban hỗn hợp thực thi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – Hàn Quốc đã được hai nước tổ chức.
Với kim ngạch thương mại song phương năm 2024 đạt khoảng 81,5 tỉ USD (tăng 7,3% so với năm 2023) và trong 7 tháng đầu năm nay đạt 50 tỉ USD (xuất khẩu đạt 16,3 tỉ USD và nhập khẩu là 33,7 tỉ USD), các bên đánh giá hai nước đang còn tiềm năng và dự địa lớn để hợp tác.
Đặc biệt nhóm công tác “Korea Plus tại Việt Nam” và “Việt Nam Plus tại Hàn Quốc” đã cùng phối hợp tăng cường đề xuất các dự án hợp tác và trực tiếp tháo gỡ các vướng mắc khó khăn của hai bên.
Được biết, trong chuyến công tác lần này, có nhiều doanh nghiệp lớn tham gia như Viettel, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam, VNPT, Thaco, MBank, FPT, Tổng công ty Kinh Bắc, CMC, Thành công, Petrovietnam. Đây sẽ là những doanh nghiệp Việt Nam được kỳ vọng sẽ góp phần tăng cường sự liên kết chiến lược giữa nền kinh tế hai nước.
