Chuyển đổi số và ESG – Động lực kép cho doanh nghiệp phát triển bền vững

Sự kiện nằm trong khuôn khổ Diễn đàn ESG Việt Nam 2025 với chủ đề “Khoa học công nghệ và động lực cho phát triển bền vững”. Hội thảo quy tụ nhiều chuyên gia trong nước và quốc tế cùng đại diện doanh nghiệp, tổ chức đào tạo.

Các diễn giả chính tại Hội thảo gồm: Tiến sĩ Phùng Văn Đông (Giám đốc AIT Việt Nam, chuyên gia cấp cao về Đổi mới sáng tạo và Tư duy thiết kế); ông Sam Hanna (Nguyên Giám đốc điều hành và Phó chủ tịch chiến lược ASEAN Shell Global Lubricants; Đồng Giám đốc chương trình EMBA, trường Quản lý School of Management – AIT); Tiến sĩ Lương Thái Bảo (Trưởng Bộ môn Tài chính Quốc tế, Viện Ngân hàng và Tài chính, Đại học Kinh tế Quốc dân).

Phát biểu khai mạc, nhà báo Nguyễn Thu Hằng – Phó tổng biên tập báo Dân trí – nhấn mạnh: “Trong kỷ nguyên toàn cầu hóa, ESG và chuyển đổi số không còn là xu hướng mà là yêu cầu chiến lược. Chuyển đổi số giúp nâng cao hiệu quả vận hành và cạnh tranh; ESG là “tấm hộ chiếu” giúp doanh nghiệp tiếp cận thị trường quốc tế và thu hút đầu tư”.

ESG – Từ xu hướng đến chiến lược bắt buộc

Ở phiên thảo luận đầu tiên, ông Sam Hanna đã có những chia sẻ sâu sắc từ cả góc độ doanh nghiệp toàn cầu và đào tạo học thuật.

Ông Sam Hanna khẳng định, ESG không còn là lựa chọn hay trào lưu nhất thời, mà đã trở thành yêu cầu chiến lược đối với mọi doanh nghiệp, đặc biệt trong ngành ngân hàng. Bối cảnh kinh tế, pháp lý và xã hội tại Việt Nam đang có sự thay đổi mạnh mẽ tạo nên vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.

Ông giới thiệu mô hình ESG-5 gồm: Tập trung vào tính trọng yếu; Tích hợp ESG vào chiến lược; Đo lường và quản lý hiệu quả ESG thông qua KPI và dữ liệu; Đổi mới vì tính bền vững; Thu hút các bên liên quan như cộng đồng, chuỗi cung ứng, chính phủ. Đây là hướng đi hiệu quả để ESG không chỉ dừng ở cam kết mà thực sự đi vào hoạt động.

Chuyển đổi số và năng lực cạnh tranh trong ngành ngân hàng

Ở phiên tham luận thứ hai, Tiến sĩ Lương Thái Bảo mang đến cái nhìn đa chiều về chủ đề “Tác động của chuyển đổi số đến cấu trúc và năng lực cạnh tranh trong ngành ngân hàng”.

Tiến sĩ Lương Thái Bảo nhận định, chuyển đổi số không chỉ là điều kiện hỗ trợ ESG mà còn là động lực tăng trưởng quan trọng của doanh nghiệp. Sự kết hợp giữa đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và ESG tạo nên nền tảng phát triển toàn diện, đặc biệt trong ngành ngân hàng.

Ông Lương Thái Bảo nhấn mạnh, Việt Nam có lợi thế dân số trẻ, năng động, là lực đẩy lớn cho quá trình số hóa. Tuy nhiên, rào cản lớn hiện nay là nguồn vốn và thiếu sự đồng bộ trong chính sách hỗ trợ chuyển đổi xanh – số. Ngân hàng cần mở rộng dịch vụ tài chính xanh, giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ dàng hơn.

Thông qua phân tích, Tiến sĩ Lương Thái Bảo chỉ ra các ngân hàng đầu tư mạnh cho công nghệ thường có cơ cấu thu nhập đa dạng và bền vững hơn, không chỉ phụ thuộc vào tín dụng. Điều này cho thấy mối quan hệ tích cực giữa chuyển đổi số, ESG và hiệu quả kinh doanh.

Nhân sự ESG – “nút thắt” trong quá trình chuyển đổi

Một thách thức được nhấn mạnh tại hội thảo là sự thiếu hụt đội ngũ nhân sự có nền tảng chuyên môn và kinh nghiệm thực tiễn về ESG – yếu tố đang trở thành “điểm nghẽn” trong hành trình chuyển đổi số gắn với phát triển bền vững của doanh nghiệp Việt.

Tiến sĩ Phùng Văn Đông nêu rõ, ESG là lĩnh vực liên ngành, đòi hỏi tư duy tích hợp và năng lực hoạch định dài hạn. Tuy nhiên, hiện nay doanh nghiệp Việt đang thiếu nhân sự có chuyên môn và kinh nghiệm thực tiễn về ESG. Khoảng 60% doanh nghiệp cho rằng thiếu kiến thức là rào cản chính, trong khi 54% chưa xem xét đào tạo ESG cho nhân viên. Ngoài ra, 38% chưa có lãnh đạo ESG chuyên trách.

Để giải bài toán nhân lực, AIT đã triển khai các chương trình đào tạo ESG cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, khóa ngắn hạn và chương trình thạc sĩ ESG quốc tế. Đây được kỳ vọng sẽ góp phần giải quyết “điểm nghẽn” về nhân sự trong hành trình chuyển đổi số và phát triển bền vững.

Tọa đàm chuyên sâu: Góc nhìn từ ngành ngân hàng

Tại phiên tọa đàm “Cơ hội, thách thức và góc nhìn thực thi ESG trong ngành ngân hàng Việt Nam”, các chuyên gia đều đồng tình rằng ngân hàng giữ vai trò trung tâm trong thúc đẩy ESG. Với quyền phân bổ vốn và định hình tiêu chuẩn qua các sản phẩm tài chính, ngân hàng có thể tạo ảnh hưởng lan tỏa đến toàn bộ nền kinh tế.

Tiến sĩ Phùng Văn Đông nhấn mạnh, ESG là lĩnh vực còn mới và cần thời gian đào tạo nhân sự. Doanh nghiệp, đặc biệt là ngân hàng, cần chủ động rà soát và xây dựng năng lực nội tại để sẵn sàng thực hành ESG.

Tiến sĩ Phùng Văn Đông nhận định, từ phía các định chế tài chính tại Việt Nam, hiện chỉ có một số chương trình thực tiễn đồng hành cùng doanh nghiệp trong quá trình thực hành ESG, trong đó nổi bật là gói tài chính xanh Green Up của VietinBank hỗ trợ dòng vốn đối với các dự án xanh và các doanh nghiệp có mục tiêu phát triển bền vững.

Tiến sĩ Lương Thái Bảo cho rằng, bảo vệ dữ liệu cá nhân là một phần của ESG, không chỉ giúp tuân thủ pháp luật mà còn nâng cao tính cạnh tranh. Bảo mật thông tin khách hàng sẽ là lợi thế trong môi trường ngân hàng số.

Ông Sam Hanna cũng chia sẻ rằng ESG và ESR (Environmental and Social Responsibility) hoàn toàn có thể tích hợp. ESG thiên về bắt buộc tuân thủ, còn ESR thiên về tự nguyện nhằm tăng độ nhận diện thương hiệu. Trong ngân hàng, ESG giúp doanh nghiệp kết nối tốt hơn và xây dựng niềm tin từ khách hàng.

Hội thảo là dịp để các chuyên gia, doanh nghiệp chia sẻ kinh nghiệm thực thi ESG và chuyển đổi số, đồng thời tìm kiếm các giải pháp thiết thực nhằm tháo gỡ rào cản và tăng cường năng lực triển khai.

Ban tổ chức khẳng định, đây là hoạt động mở đầu cho chuỗi sự kiện nhằm lan tỏa nhận thức, tăng cường năng lực và kết nối các bên trong hành trình phát triển bền vững của cộng đồng doanh nghiệp Việt.