OpenAI hạ giá ChatGPT: Canh bạc sinh tồn giữa bão AI?

Thế giới công nghệ lại một lần nữa chao đảo trước động thái táo bạo từ OpenAI, “gã khổng lồ” tiên phong trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI). Theo các báo cáo mới nhất từ The Information, OpenAI đang âm thầm triển khai chính sách chiết khấu “khủng” cho phiên bản doanh nghiệp của chatbot đình đám ChatGPT.

Động thái này không chỉ làm nóng thêm cuộc đua AI vốn đã khốc liệt mà còn trực tiếp “va chạm” lợi ích với Microsoft – nhà đầu tư chiến lược và đối tác quan trọng nhất của OpenAI, làm dấy lên những câu hỏi lớn về tương lai của cả hai và cả ngành công nghiệp AI.

Theo tiết lộ từ một phát ngôn viên của OpenAI và 2 lãnh đạo cấp cao tại các tập đoàn lớn, chính sách giảm giá của OpenAI không phải là một đợt xả hàng đơn thuần.

Thay vào đó, nó được thiết kế như một “gói ưu đãi có điều kiện” đầy tính toán: Các doanh nghiệp sẽ được hưởng mức chiết khấu từ 10% đến 20% khi đồng ý ký kết hợp đồng sử dụng dịch vụ trong nhiều năm và quan trọng hơn, cam kết chi tiêu thêm cho các sản phẩm, dịch vụ khác trong hệ sinh thái của OpenAI.

Danh mục “bán kèm” này bao gồm giao diện lập trình ứng dụng (API) mạnh mẽ, tác nhân nghiên cứu chuyên sâu Deep Research (vừa ra mắt tháng 2) và tác nhân hỗ trợ lập trình Codex (phiên bản xem trước được giới thiệu tháng trước). Đây rõ ràng là một chiến thuật “một mũi tên trúng nhiều đích”: vừa giữ chân khách hàng lâu dài, vừa thúc đẩy doanh số cho các sản phẩm mới, đồng thời gia tăng sự phụ thuộc của doanh nghiệp vào nền tảng OpenAI.

Với hơn 3 triệu thuê bao doanh nghiệp trả phí tính đến tháng 2 năm nay, bao gồm ChatGPT Enterprise, Team và Edu, nước cờ này được kỳ vọng sẽ giúp OpenAI nhanh chóng mở rộng thị phần.

Microsoft đứng ngồi không yên: Từ đối tác thành đối thủ cạnh tranh giá?

Quyết định “xé rào” về giá của OpenAI ngay lập tức tạo ra những gợn sóng khó chịu, đặc biệt là trong nội bộ Microsoft.

Gã khổng lồ phần mềm, sau khi rót khoảng 14 tỷ USD vào OpenAI, giờ đây lại phải đối mặt với tình huống trớ trêu, đó là sản phẩm “con cưng” của đối tác chiến lược lại đang được bán với giá cạnh tranh hơn, thậm chí thấp hơn các giải pháp AI tương tự mà Microsoft đang nỗ lực tiếp thị, điển hình là Copilot. Điều này không chỉ gây khó khăn cho đội ngũ bán hàng của Microsoft mà còn làm phức tạp thêm chiến lược giá của tập đoàn.

Phản ứng chính thức từ Microsoft, như thường lệ, vẫn mang tính “ngoại giao”. Một phát ngôn viên khẳng định: “Công ty luôn đưa ra mức giá cạnh tranh và việc ám chỉ chúng tôi không bao giờ sánh bằng hoặc vượt qua mức chiết khấu của OpenAI là “không chính xác”.

Một nguồn tin khác chia sẻ với Seeking Alpha cũng nhấn mạnh Microsoft luôn theo đuổi “cách tiếp cận cạnh tranh” và việc đưa ra một tuyên bố chung chung rằng Microsoft thua thiệt về giá là “không chính xác và gây hiểu lầm”.

Tuy nhiên, những tuyên bố này khó có thể che giấu hoàn toàn sự bất bình. Mối quan hệ đối tác chiến lược đang đứng trước nguy cơ biến tướng thành cuộc đối đầu trực diện về giá cả trên cùng một phân khúc thị trường, đây là điều mà không một nhà đầu tư nào mong muốn.

Thực tế, động thái giảm giá này chỉ là “giọt nước tràn ly” mới nhất trong mối quan hệ vốn đã có nhiều dấu hiệu rạn nứt giữa OpenAI và Microsoft. Bất chấp khoản đầu tư khổng lồ, những căng thẳng ngầm đã âm ỉ từ lâu.

Tờ Wall Street Journal từng đưa tin (ngày 16/6) rằng OpenAI đã tính đến việc cáo buộc Microsoft có hành vi chống cạnh tranh. Chỉ vài ngày sau, The Financial Times lại cho biết Microsoft sẵn sàng ngừng đàm phán với OpenAI nếu không đạt được thỏa thuận về các vấn đề cốt lõi. Thương vụ OpenAI mua lại công ty khởi nghiệp Windsurf cũng được cho là một trong những nguyên nhân làm gia tăng căng thẳng.

Rõ ràng, sự thiếu tin tưởng và những khác biệt về chiến lược đang ngày càng lộ rõ.

“Hạ giá” để sống sót: Thế khó của OpenAI giữa bủa vây khủng hoảng và đối thủ

Đằng sau “cú sốc giá rẻ” là một bức tranh tài chính không mấy sáng sủa của OpenAI. Công ty được cho là đã lỗ khoảng 5 tỷ USD trong năm 2024. Hy vọng đạt dòng tiền dương trước năm 2029, theo Bloomberg News, giờ đây có vẻ càng xa vời với chính sách giá mới. Việc phát triển và vận hành các mô hình AI ngốn một nguồn lực khổng lồ, và cuộc đua này đang “đốt tiền” của OpenAI với tốc độ chóng mặt.

Ấy vậy mà OpenAI vẫn đặt ra mục tiêu doanh thu 15 tỷ USD từ khách hàng doanh nghiệp vào năm 2030, một con số khổng lồ so với 100 triệu USD doanh thu từ ChatGPT Enterprise được công bố đầu năm nay. Áp lực phải tăng trưởng bằng mọi giá, phải mở rộng thị phần để đạt được mục tiêu này là vô cùng lớn.

OpenAI không chỉ phải đối mặt với những vấn đề nội bộ và tài chính. Sức ép từ các đối thủ cạnh tranh như Meta và Google cũng ngày càng gia tăng. Meta, với khoản đầu tư 15 tỷ USD vào Scale AI và những nỗ lực lôi kéo nhân tài từ chính OpenAI (dù CEO Sam Altman khẳng định “không ai trong số những người giỏi nhất của chúng tôi nhận lời”), đang cho thấy quyết tâm không đứng ngoài cuộc chơi.

Như nhận định trước đó, cuộc đua AI dường như đang biến thành một “trò chơi của những kẻ bắt nạt”, nơi các ông lớn cố gắng vượt mặt nhau bằng mọi giá, đôi khi bỏ qua cả việc tập trung hoàn thiện chất lượng sản phẩm.

Câu hỏi lớn được đặt ra là liệu quyết định giảm giá của OpenAI có phải là một chiến lược khôn ngoan để “hớt váng” thị trường, hay là một dấu hiệu của sự tuyệt vọng khi sản phẩm chưa thực sự đáp ứng kỳ vọng ở mức giá cao?

Nhà quản lý quỹ đầu cơ Doug Kass từng nhận định rằng sản phẩm chỉ giảm giá khi “khách hàng không nhận thấy giá trị ở mức giá cao hơn”. Ông cũng nghi ngờ về khả năng kinh doanh của những “gã khổng lồ công nghệ” này, cho rằng vấn đề cốt lõi nằm ở “chất lượng đầu ra hơn là giá cả”.

Nếu ChatGPT và các dịch vụ AI khác chưa thực sự mang lại giá trị đột phá tương xứng với chi phí, việc giảm giá có thể chỉ là giải pháp tạm thời. Nó có thể châm ngòi cho một cuộc chiến về giá, một “cuộc đua xuống đáy” khi tất cả các bên đều đang “đốt tiền” vào R&D.

“Cú sốc giá rẻ” của OpenAI là một canh bạc đầy rủi ro. Quyết định này không chỉ định hình tương lai của OpenAI mà còn có thể vẽ lại bản đồ cạnh tranh của toàn ngành AI trong những năm tới. Hãy cùng chờ xem liệu sự táo bạo có mang lại quả ngọt, hay chỉ là một bước lùi trong một cuộc chiến ngày càng cam go.