Ông Phan Văn Mãi – Ảnh: GIA HÂN
Sáng 4-6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi).
Điều chỉnh đánh thuế điều hòa, giữ nguyên với xăng
Trình bày báo cáo, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nêu có đại biểu đề nghị quy định điều hòa nhiệt độ trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU mới chịu thuế.
Tiếp thu ý kiến đại biểu, thường trực Ủy ban thống nhất với đề xuất của cơ quan soạn thảo để quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế.
Như vậy, sẽ không thu thuế đối với điều hòa nhiệt độ có công suất từ 24.000 BTU trở xuống và loại có công suất trên 90.000 BTU.
Về thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với mặt hàng xăng, cơ quan thẩm tra đồng tình rằng về lâu dài, cần nghiên cứu phương án sửa đổi một cách đồng bộ cả thuế tiêu thụ đặc biệt lẫn thuế bảo vệ môi trường.
Việc này để có thể đánh thuế mặt hàng này một cách hợp lý, phù hợp với thông lệ quốc tế.
Còn trong giai đoạn hiện nay, khi chúng ta đang triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện hiệu quả cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị COP26, cùng với quy định thu thuế bảo vệ môi trường, việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xăng trong giai đoạn hiện nay vẫn là cần thiết. Do dó cơ quan thẩm tra xin giữ như dự thảo.
Nêu ý kiến sau đó, Phó chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho rằng việc đánh thuế với điều hòa nhằm mục đích giảm phát thải khí nhà kính – nguyên nhân làm Trái đất nóng lên và gây ra biến đổi khí hậu toàn cầu.
Tuy nhiên đây là mặt hàng thiết yếu, nên bỏ hết thuế tiêu thụ với mặt hàng này. Bởi hiện nay biến đổi khí hậu, nếu không có điều hòa, không hoạt động sản xuất kinh doanh, không hoạt động và làm việc được.
Ông cho hay đã có đại biểu đề xuất chỉ đánh thuế vào công nghệ được sử dụng trong điều hòa. Nếu phát thải khí nhà kính của công nghệ mà thấp đánh thuế thấp; còn phát thải khí nhà kính cao, đánh thuế cao…
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng việc quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế đã giải quyết được mong muốn của số đông rất lớn với những người sử dụng điều hòa. Bởi hiện nay điều hòa nhiệt độ được sử dụng phổ biến có công suất từ 24.000 BTU trở xuống.
Ông đồng tình với ý kiến nên nghiên cứu bỏ đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với điều hòa. Trong đó, có thể chuyển sang đánh theo thuế bảo vệ môi trường với công nghệ, thiết bị gây ô nhiễm môi trường.
Cần xem xét nghiêm túc chuyển sang đánh thuế bảo vệ môi trường với điều hòa, xăng
Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn – Ảnh: GIA HÂN
Giải trình sau đó, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết điều hòa có công suất dưới 90.000 BTU được sử dụng nhiều, tiêu thụ năng lượng điện lớn và là một trong những tác nhân khiến Trái đất nóng lên. Nhiều nước xin cấp phép vài năm mới lắp được điều hòa.
Ông cho biết tiếp thu ý kiến từ kỳ họp trước, cơ quan soạn thảo đã điều chỉnh giới hạn thu thuế từ loại có công suất 18.000 – 90.000 BTU. Tuy nhiên còn nhiều ý kiến, đặc biệt đề nghị rà soát thêm nhóm từ 24.000 BTU trở xuống.
Theo ý kiến cơ quan thẩm tra, ban soạn thảo đã có thêm phương án tiếp thu mới là loại điều hòa có công suất từ 24.000 BTU trở xuống sẽ không điều chỉnh, tức không áp thuế.
Về số liệu cụ thể, theo ông Cao Anh Tuấn, tổng số thuế theo phương án hiện tại là 2.800 tỉ đồng. Nếu mở rộng miễn thuế thêm cho nhóm từ 18.000 – 24.000 BTU, sẽ giảm thêm 840 tỉ đồng mỗi năm.
Tuy nhiên ông cho rằng con số này sẽ thay đổi khi thị trường điều chỉnh theo chính sách thuế.
Nếu điều hòa 18.000 – 24.000 BTU được miễn thuế, người tiêu dùng đang có nhu cầu lắp loại 35.000 hay 40.000 BTU có thể sẽ chuyển sang lắp hai chiếc loại nhỏ hơn để né thuế. Như vậy, tác động ngân sách có thể sẽ còn lớn hơn con số hiện tại.
Ông Phan Văn Mãi nêu ý kiến: dù xăng, điều hòa nhiệt độ là các mặt hàng thiết yếu nhưng vẫn nên khuyến khích sử dụng tiết kiệm, “càng ít càng tốt”.
Theo ông, ngay cả điều hòa nhiệt độ sử dụng công nghệ hiện đại nhất vẫn phát thải. Vì vậy đề nghị xem xét nghiêm túc phương án chuyển sang đánh thuế môi trường với các mặt hàng này.
Ông nói việc tính đúng, tính đủ, và minh bạch về thuế môi trường sẽ giúp tăng tính thuyết phục và đồng thuận xã hội.
Ông lưu ý, về lâu dài, cần nghiên cứu kỹ mối quan hệ giữa Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật Thuế bảo vệ môi trường, để có thể thiết kế chính sách điều tiết phù hợp, hiệu quả hơn.
