Xoài rụng đầy gốc, vì nông dân không muốn thu hoạch do giá rớt thảm còn 1.000 – 3.000 đồng/kg – Ảnh: ĐỨC LẬP
Những ngày đầu tháng 6-2025, vào chính vụ, nhưng hàng trăm héc ta xoài ở Đắk Nông chưa được nhà vườn thu hoạch, trái rụng đầy gốc vì xoài rớt giá thê thảm.
Nhà vườn lỗ nặng vì xoài rớt giá thê thảm
Giữa vườn xoài rụng quả loang lổ sau cơn mưa đêm trước, ông Lê Hồng Chung (70 tuổi, xã Đắk Gằn) lặng lẽ nhặt từng chiếc bọc trái đã cũ, nhàu nát.
“Bán được có 1.200 đồng/kg, 4 tấn xoài thu được chưa đầy 5 triệu, trong khi riêng tiền bọc trái đã hơn 6 triệu đồng. Bán vậy thì còn đâu công chăm sóc”, ông Chung ngậm ngùi nói.
Ông cho biết gia đình có 300 cây xoài, năm nay mất mùa, chỉ thu được khoảng 4 tấn. Tính riêng tiền bọc trái đã lỗ, chưa kể các khoản chi phân bón, thuốc trừ sâu và nhân công. “Giờ tôi chỉ mong giữ lại được mớ bọc lành lặn, vụ sau dùng lại đỡ tốn. Chứ bỏ đi thì xót lắm”, ông Chung nói.
Ông Lê Hồng Chung, 70 tuổi, ở xã Đắk Gằn, huyện Đắk Mil (Đắk Nông) lặng lẽ lựa từng chiếc bọc cũ, mong vớt vát lại chút chi phí cho vụ sau – Ảnh: ĐỨC LẬP
Tương tự, gia đình chị Lê Thị Vân ở cùng xã canh tác 3ha xoài, đầu tư gần 100 triệu đồng cho phân, thuốc và vật tư, trong đó riêng tiền mua khoảng 20.000 bọc quả đã hết 20 triệu đồng. “Từ đầu vụ đến nay mới bán được 2 tấn xoài ép nước với giá 1.700 đồng/kg. Loại chín đẹp thì thương lái chỉ trả 1.000 – 2.000 đồng/kg, còn loại nhỏ, méo thì không mua. Xoài chín rụng đầy gốc, càng hái càng lỗ nên cũng đành để vậy”, chị Vân nói.
Không riêng gì chị Vân hay ông Chung, nhiều hộ nông dân tại “thủ phủ xoài” Đắk Gằn đều đang rơi vào cảnh tương tự.
Ông Nông Văn Lộc ở bản Cao Lạng, xã Đắk Gằn, canh tác 1ha xoài, cho biết: “Cách đây nửa tháng còn bán được giá 7.000 đồng/kg. Nhưng phần lớn sản lượng thu sau đó thương lái chỉ trả 1.000 – 3.000 đồng/kg. Giá vậy thì coi như không có lãi”.
Tương tự, ông Vi Văn Đạt, chủ vườn xoài 2ha với sản lượng gần 40 tấn, chia sẻ: “Làm xoài hơn 10 năm nay, chưa bao giờ thấy giá thấp đến vậy. Xoài Đài Loan đỏ không ai hỏi mua, xoài xanh cũng chỉ được 1.000 đồng/kg. Đầu tư hàng trăm triệu đồng, giờ bán cả tạ xoài chỉ đủ mua vài ký gạo”.
Hàng trăm tấn xoài chưa thể tiêu thụ
Nói về vấn đề này, ông Hoàng Đức Lâm – chủ tịch Hội Nông dân xã Đắk Gằn – cho biết toàn xã hiện có khoảng 1.000ha xoài, năng suất bình quân 20 tấn/ha. Những năm trước, xoài mang lại thu nhập ổn định, thậm chí là nguồn làm giàu của nhiều hộ dân. Tuy nhiên năm nay giá rớt mạnh, hiện còn khoảng 500 – 700 tấn xoài chưa tiêu thụ được.
“Giá rớt thê thảm, người dân cũng không dám thu hái vì tính ra bán không đủ tiền công. Mỗi ngày qua đi, xoài rụng thêm, thiệt hại càng nặng. Nhiều hộ giờ chỉ mong vớt vát được ít nào hay ít đó”, ông Lâm chia sẻ.
Theo ông Lâm, giá xoài Đài Loan đỏ hiện chỉ còn 1.000 – 3.000 đồng/kg, thấp nhất trong vòng 10 năm qua. Trong khi đó, chi phí đầu tư sản xuất lại tăng cao khiến bài toán lợi nhuận gần như không có lời giải.
Chị Lê Thị Vân cũng đang chịu cảnh xoài mất giá thảm hại, năm nay chị đã đầu tư khoảng 100 triệu đồng tiền phân bón, thuốc và các chi phí khác – Ảnh: ĐỨC LẬP
Trước tình trạng xoài rớt giá, tồn đọng số lượng lớn, nhiều nông dân mong muốn ngành chức năng và chính quyền địa phương sớm có giải pháp hỗ trợ tiêu thụ. Trong đó, việc xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường và kết nối doanh nghiệp chế biến được xem là giải pháp căn cơ.
“Nếu không sớm tìm đầu ra, cây xoài Đắk Gằn từng là niềm tự hào, là ‘cây làm giàu’ cho cả vùng, có nguy cơ trở thành gánh nặng. Người dân giờ chỉ biết bám rẫy, gồng mình chịu trận”, ông Lâm chia sẻ.
