Chân dung IR hiệu quả dành cho doanh nghiệp vừa và nhỏ
Hoạt động quan hệ nhà đầu tư (IR) không thể vận hành hiệu quả nếu chỉ được coi là “nhiệm vụ phụ” của phòng kế toán hay thư ký công ty. Doanh nghiệp chỉ thật sự xây được niềm tin từ thị trường vốn khi IR được ban lãnh đạo xác định là chiến lược dài hạn và gắn liền với sự phát triển bền vững, thay vì là “chiến dịch ngắn hạn” mỗi khi cần phát hành cổ phiếu.
Theo chia sẻ từ ông Nguyễn Minh Hạnh – Giám đốc Trung tâm Phân tích CTCP Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (SHS Research), nếu hội đồng quản trị và ban điều hành doanh nghiệp không xác định rõ IR là hoạt động chiến lược và cần đầu tư nghiêm túc, mọi nỗ lực phía sau sẽ khó có thể triển khai bài bản và hiệu quả. Thậm chí, sự thiếu cam kết có nguy cơ khiến IR rơi vào tình trạng hình thức.
Thực tế cho thấy, giá cổ phiếu thường bị chiết khấu mạnh khi xuất hiện thông tin tiêu cực mà doanh nghiệp lại chậm trễ, thiếu minh bạch hoặc né tránh. Trong khi đó, các doanh nghiệp có lãnh đạo cởi mở, sẵn sàng đối thoại và đưa ra cam kết rõ ràng kèm hành động cụ thể lại thường nhận được niềm tin và điểm cộng lớn.
Từ góc nhìn đó, để xây dựng IR hiệu quả, đặc biệt với doanh nghiệp vừa và nhỏ, ông Hạnh cho rằng, yếu tố tiên quyết chính là ý chí và định hướng đúng đắn của ban lãnh đạo.
Hoạt động tại Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (SHS)
Rào chắn thông tin và cơ hội bị bỏ lỡ
Với mọi doanh nghiệp niêm yết, bất kể quy mô, yêu cầu đầu tiên của nhà đầu tư là được tiếp cận thông tin kịp thời, chính thống, đầy đủ và toàn diện – vượt ra ngoài phạm vi công bố thông tin theo quy định.
Giám đốc SHS Research cho biết, rào cản lớn nhất trong việc tiếp cận thông tin chủ yếu đến từ sự thiếu chủ động của chính doanh nghiệp.
Không ít doanh nghiệp hiện vẫn đang công bố thông tin mang tính “nghĩa vụ”, nội dung sơ sài, thiếu chiều sâu và không hỗ trợ được cho hoạt động phân tích. Trong khi đó, một số tổ chức vẫn gặp trở ngại do quy trình nội bộ rườm rà, khiến thông tin bị chậm trễ và mất tính thời sự.
Theo quan sát thực tế của ông Hạnh, sự lúng túng trong công tác IR đã khiến một số doanh nghiệp gặp khó khăn khi kết nối với nhà đầu tư. Họ đã bỏ lỡ cơ hội truyền đạt một cách thuyết phục về thế mạnh và triển vọng tăng trưởng của mình.
Thêm vào đó, một hạn chế thường gặp là doanh nghiệp không có người phụ trách IR riêng, khiến các tương tác với nhà đầu tư bị ngắt quãng hoặc phải qua nhiều tầng trung gian.
Ngày nay, phần lớn doanh nghiệp cũng mới chỉ phản hồi thông tin khi có yêu cầu, thay vì chủ động chia sẻ chiến lược, kết quả kinh doanh hay các thay đổi quan trọng. Với các nhà đầu tư tổ chức, điều kiện tiên quyết để đưa vào mô hình phân tích là thông tin đầy đủ, kịp thời và có hệ thống. Do đó, nếu doanh nghiệp ít cập nhật và thể hiện sự im ắng trên thị trường, họ thường sẽ bị loại khỏi danh sách quan tâm, cho dù tình hình tài chính vẫn lành mạnh.
Không quan tâm đúng mức đến công tác thông tin khiến doanh nghiệp đánh mất những lợi ích to lớn.
Trong vai trò nhà tư vấn IR cho nhiều doanh nghiệp, đại diện SHS chia sẻ, một doanh nghiệp tiềm năng cộng hưởng với chiến lược IR chuyên nghiệp sẽ củng cố và nâng vị thế cổ phiếu, nhờ thanh khoản cải thiện và dòng tiền ổn định từ nhà đầu tư dài hạn. Trên thị trường, đa phần doanh nghiệp với hoạt động IR tốt sẽ đạt định giá cao hơn so với các đơn vị cùng ngành nhưng triển khai IR kém hơn.
Cùng với đó, vị thế kinh doanh cũng thuận lợi hơn nhờ việc doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận đối tác, cũng như mở được cánh cửa tiếp cận vốn từ quỹ đầu tư và ngân hàng với các điều kiện tốt hơn.
Theo Giám đốc SHS Research, các quỹ đầu tư luôn dành sự chú ý đối với những doanh nghiệp minh bạch và có chiến lược rõ ràng. Do đó, IR nên được nhìn nhận là công cụ chiến lược, không chỉ là “hậu trường” hỗ trợ giá cổ phiếu.
Chân dung của IR hiệu quả
Như đã đề cập, yếu tố tiên quyết để thực hành IR là quyết tâm và định hướng đúng đắn từ ban lãnh đạo. Theo sau đó, doanh nghiệp cần chú trọng ưu tiên vào một số yếu tố nền tảng.
Thứ nhất, IR cần định hình chân dung doanh nghiệp và xây dựng câu chuyện đầu tư rõ ràng. Một số doanh nghiệp trở nên “mờ nhạt” trên thị trường vì không khắc họa được họ là ai và hướng đi chiến lược ra sao. Ngược lại, nhiều doanh nghiệp khởi đầu từ quy mô vừa và nhỏ, nhưng nhờ IR bài bản và gắn liền với định hướng phát triển dài hạn, đã nâng tầm vị thế và thu hút thêm nhà đầu tư, từ đó cải thiện định giá.
Thứ hai, tính minh bạch và hoạt động truyền tải thông tin phải vượt trên yêu cầu tuân thủ. Công bố thông tin đúng hạn là điều kiện cần nhưng chưa đủ. Doanh nghiệp cần biết cách giải thích số liệu, cung cấp bối cảnh và trả lời câu hỏi “vì sao” để nhà đầu tư hiểu rõ bản chất.
Thứ ba, doanh nghiệp cần tăng cường đối thoại và tương tác thường xuyên với nhà đầu tư. IR không chỉ là phát hành báo cáo hay bản tin, mà quan trọng là trao đổi trực tiếp, tạo niềm tin bằng sự cởi mở và nhất quán.
Các đội ngũ IR của doanh nghiệp cũng cần chú ý về sự nhất quán xuyên suốt, vốn là yếu tố thường bị xem nhẹ. Trong thực tế, có trường hợp doanh nghiệp công bố thông tin tích cực vào một số thời điểm, rồi sau đó lại im ắng hoặc phát ngôn mâu thuẫn. Điều này khiến nhà đầu tư nghi ngờ về chiến lược mà doanh nghiệp công bố, thậm chí cho rằng IR đang “kể một câu chuyện không thật”.
Đối với những doanh nghiệp vừa và nhỏ với nguồn lực hạn chế, Đại diện SHS cho rằng, có nhiều cách để triển khai hoạt động IR hiệu quả mà vẫn kiểm soát chi phí, cũng như tuân thủ quy định.
Với chủ trương về IR rõ ràng và cam kết nghiêm túc từ ban lãnh đạo, doanh nghiệp có thể tận dụng các sự kiện hiện hữu. Chẳng hạn, một doanh nghiệp bán lẻ niêm yết, dù không tổ chức các buổi họp phân tích định kỳ, nhưng vẫn duy trì niềm tin và sự quan tâm của giới đầu tư nhờ: Các báo cáo phân tích được cập nhật liên tục; đại hội đồng cổ đông được tổ chức quy củ; ban lãnh đạo dành nhiều thời gian thảo luận trực tiếp, với thông điệp nhất quán qua các năm và hành động thực thi rõ ràng. Đây là minh chứng cho thấy, một sự kiện định kỳ nhưng “làm sâu, làm thật” vẫn thay thế hiệu quả cho nhiều hoạt động tốn kém khác.
Không cần thiết phải tổ chức các sự kiện lớn. Một số hình thức có chi phí thấp nhưng hiệu quả cao, giúp duy trì nhịp đối thoại giữa doanh nghiệp với nhà đầu tư, bao gồm: Phát hành bản tin IR định kỳ; họp trực tuyến cũng như khai thác các kênh truyền thông sẵn có một cách trọng tâm, chuẩn mực, chuyên sâu và đều đặn.
– 10:00 05/09/2025
