Chiến sự không phải yếu tố duy nhất ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán
Căng thẳng quân sự giữa Israel và Iran ngày càng leo thang. Sáng nay (17/6), Israel ồ ạt không kích Iran và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã triệu tập một cuộc họp an ninh khẩn cấp.
Ông Nguyễn Việt Đức – Giám đốc Kinh doanh Số Công ty cổ phần Chứng khoán VPBank (VPBankS) – nói theo thống kê trong quá khứ, các sự kiện địa chính trị không ảnh hưởng quá nhiều tới thị trường chứng khoán. Với những căng thẳng địa chính trị 50 năm trở lại đây, nếu chỉ dừng ở mức xung đột, tác động đến thị trường chứng khoán chỉ kéo dài 1-2 phiên.
Nếu xung đột lên tầm nóng hơn nhưng vẫn được gói gọn trong một khu vực, ông Đức cho rằng mức độ ảnh hưởng cũng không quá nhiều, chỉ nằm ở giá dầu, không tác động quá lớn đến toàn thế giới.
Trường hợp khác, nghiêm trọng hơn, theo đại diện VPBankS, là các cuộc chiến có sự tham gia của nước Mỹ. Khi đó, thị trường có thể điều chỉnh lâu, kéo dài tới 3 tháng, chẳng hạn như năm 2001 sau cuộc tấn công vào tòa tháp đôi, hay Iraq năm 1992. Những cuộc chiến này khiến thị trường điều chỉnh khoảng 10-11% và phải mất 70 ngày thì mới tạo đáy.
Theo ông Đức, thị trường thế giới đang cho rằng xung đột giữa Israel và Iran gói gọn trong khu vực Trung Đông, chỉ ảnh hưởng đến giá dầu và nước Mỹ sẽ không tham chiến. Do vậy, tác động của cuộc chiến này đến thị trường thế giới cũng chỉ tập trung vào lĩnh vực năng lượng.
Hiện nay, giá dầu ở mức trên 70 USD/thùng, thấp hơn so với trung bình năm 2024. Chừng nào giá dầu vẫn nằm trong khoảng 70-80 USD/thùng, ảnh hưởng của xung đột này không lớn.
Cũng theo đại diện công ty chứng khoán trên, những giai đoạn thị trường chứng khoán giảm mạnh nhất thường không liên quan đến chiến sự, mà là yếu tố vĩ mô như năm 2008 (khủng hoảng nợ) tại Mỹ hay 2022 (khủng hoảng trái phiếu) tại Việt Nam.
Những yếu tố vĩ mô, bong bóng tài sản, kinh tế… mới có thể khiến thị trường giảm mạnh, còn chiến sự chỉ là yếu tố thêm thắt, có thể trùng hợp với biến động vĩ mô và ít gây tác động trực tiếp tới thị trường chứng khoán.
Cuộc chiến Trung Đông có thể tác động đến ngành năng lượng (Ảnh minh họa: ChatGPT).
Đồng quan điểm, Chứng khoán Agriseco cho rằng tâm lý e ngại rủi ro sẽ khiến dòng vốn đầu tư trực tiếp và gián tiếp rút khỏi các thị trường tài chính tại/nằm gần các khu vực chịu ảnh hưởng trực tiếp từ chiến sự (khu vực Trung Đông).
Dòng vốn đầu tư toàn cầu dự đoán cũng sẽ xuất hiện nhiều biến động khi lo ngại rủi ro địa chính trị leo thang khiến nhà đầu tư có xu hướng thận trọng hơn với các tài sản rủi ro.
Trong kịch bản xung đột tiếp tục diễn biến căng thẳng gây gián đoạn chuỗi cung ứng toàn cầu, giá năng lượng tăng khiến lạm phát gia tăng, quá trình hạ lãi suất của các ngân hàng trung ương lớn (như Fed, ECB,…) cũng có thể bị chậm lại. Các phản ứng kém tích cực từ thị trường chứng khoán thế giới qua đó có thể tạo ảnh hưởng gián tiếp lên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Giống như VPBankS, Chứng khoán Agriseco thống kê trong quá khứ cho thấy, một số sự kiện căng thẳng địa chính trị có thể tạo ra tác động ngắn hạn, thông thường tập trung tại những phiên ngay sau khi sự kiện xảy ra. Phần lớn trong các trường hợp được thống kê, cả 2 chỉ số Dow Jones và VN-Index đều không bị ảnh hưởng nhiều và sớm hồi phục trở lại sau 10-20 phiên.
Cổ phiếu dầu khí và dự báo diễn biến thị trường chung
Từ cuối tuần trước đến đầu tuần này, cổ phiếu nhóm dầu khí bùng nổ giao dịch. Thậm chí, một vài mã đã tăng trần 2 phiên liên tiếp.
Lý giải diễn biến, ông Đức nói cổ phiếu dầu khí tăng là do đã đến thời điểm. Trước khi cuộc chiến nổ ra khoảng một tuần, VPBankS đã đưa ra báo cáo về ngành dầu khí, với câu chuyện đầu tư là ngành dầu khí có nhiều kế hoạch, định giá cổ phiếu thấp và dòng tiền mặt của các công ty rất tốt.
Chứng khoán Agriseco dự báo thị trường chứng khoán có thể ghi nhận giảm điểm trong ngắn hạn, nhưng thường hồi phục trở lại sau đó. Trong ngắn hạn, tâm lý lo ngại về khả năng leo thang xung đột có thể gây áp lực lên thị trường tài chính và sớm quay trở lại xu hướng tăng ngay sau đó.
Điều này hàm ý, sự sụt giảm ban đầu sẽ là cơ hội cho các nhà đầu tư trung, dài hạn mua vào các cổ phiếu có nền tảng cơ bản tốt và có kỳ vọng kết quả kinh doanh tăng trưởng.
Thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ không bị ảnh hưởng nhiều trước sự kiện trên do hoạt động xuất nhập khẩu sang khu vực Trung Đông khá hạn chế và gần như không có mối liên kết đầu tư trực tiếp đáng kể nào với Israel và Iran.
Ngoài ra, trong bối cảnh bất ổn địa chính trị gia tăng, các nhà đầu tư quốc tế mong muốn tìm kiếm sự ổn định để đa dạng hóa chuỗi cung ứng khỏi các khu vực rủi ro cao, Việt Nam có thể nổi lên như một điểm đến tương đối an toàn nhờ môi trường chính trị ổn định.
