Đại biểu bấm nút thông qua Luật Doanh nghiệp (sửa đổi) – Ảnh: Quốc Hội
Theo đó, luật được thông qua và có hiệu lực ngày 1-7 đã quy định khái niệm chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp, giao Chính phủ hướng dẫn cụ thể tiêu chí để xác định, chế tài xử lý vi phạm khi không cung cấp thông tin.
Công bố thông tin chủ sở hữu hưởng lợi với cơ quan kinh doanh
Theo đó, chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp có tư cách pháp nhân là cá nhân có quyền sở hữu trên thực tế vốn điều lệ hoặc có quyền chi phối đối với doanh nghiệp đó, trừ trường hợp người đại diện chủ sở hữu trực tiếp tại doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và người đại diện phần vốn nhà nước đầu tư tại công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên theo quy định của pháp luật về quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp.
Tuy vậy, luật không quy định thời hạn cụ thể doanh nghiệp đã thành lập trước thời điểm luật này có hiệu lực phải cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi cho cơ quan đăng ký kinh doanh
Trước đó khi thảo luận, một số ý kiến đề nghị bổ sung điều khoản chuyển tiếp, quy định thời hạn cụ thể doanh nghiệp đã thành lập trước thời điểm luật này có hiệu lực thi hành phải bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp.
Giải trình tiếp thu trước khi luật thông qua, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho hay Chính phủ sửa đổi theo hướng bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi được thực hiện đồng thời tại thời điểm doanh nghiệp thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp.
Đối với doanh nghiệp đã thành lập trước thời điểm luật có hiệu lực không phải cung cấp thông tin chủ sở hữu hưởng lợi là do nếu yêu cầu doanh nghiệp phải thực hiện riêng biệt một thủ tục hành chính chỉ để kê khai bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi sẽ làm tăng số lượng thủ tục, phát sinh chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.
“Điều này chưa phù hợp trong bối cảnh Đảng, Nhà nước đang triển khai nhiều chủ trương, chính sách quyết liệt để đơn giản hóa, cắt giảm thời gian và chi phí thực hiện thủ tục. Yêu cầu này cũng chưa phù hợp với nguyên tắc không hồi tố” – ông Thắng nói đây chưa phải là giải pháp tối ưu trong bối cảnh việc thu thập, cung cấp thông tin có thể thực hiện khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu.
Cùng đó, số lượng các doanh nghiệp bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi cho cơ quan đăng ký kinh doanh ngày càng đầy đủ theo thời gian (trung bình 1 năm có khoảng 35% doanh nghiệp đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp), nên thông tin này sẽ được cập nhật.
Siết doanh nghiệp chưa đại chúng phát hành trái phiếu riêng lẻ
Đối với việc phát hành trái phiếu riêng lẻ của công ty chưa đại chúng, các đại biểu Quốc hội đề nghị không quy định các điều kiện cụ thể của doanh nghiệp, mà cân nhắc quy định tương tự như Luật Chứng khoán theo hướng giao Chính phủ quy định.
Tuy nhiên, giữ nguyên quan điểm cần thiết phải quy định nội dung này, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho hay Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã nhất trí bổ sung quy định về hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu là một trong các điều kiện phát hành trái phiếu riêng lẻ của công ty chưa đại chúng.
Do đó, luật được thông qua quy định cho phép công ty cổ phần không phải là công ty đại chúng chào bán trái phiếu riêng lẻ, vừa phải đáp ứng các điều kiện đã quy định tại Luật Doanh nghiệp 2000, vừa phải đảm bảo tiêu chí cụ thể được bổ sung.
Đối với kiến nghị trước đó về việc bổ sung đối tượng viên chức được tham gia thành lập, quản lý doanh nghiệp, ông Thắng cho hay trên cơ sở tiếp thu ý kiến, luật được thông qua quy định đối tượng không được thành lập, góp vốn và quản lý doanh nghiệp bao gồm công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức.
Tuy nhiên, quy định này được áp dụng với trừ trường hợp lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia theo quy định của Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo, các nghị quyết, quy định liên quan.
