Một góc quang cảnh TP.HCM nhìn từ sông Sài Gòn – Ảnh: LONELY PLANE
Quyết định phê duyệt Đồ án điều chỉnh quy hoạch chung TP.HCM đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2060 vừa được Thủ tướng phê duyệt nhấn mạnh: TP.HCM là đầu mối giao thông, hạ tầng số quan trọng trong vùng, quốc gia và quốc tế.
Quy hoạch chung TP.HCM có hướng mở
Về định hướng các trục không gian và hành lang phát triển, kế thừa nội dung điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng TP.HCM đến năm 2025, tiếp tục phát triển thành phố theo 4 hướng: hướng Đông, hướng Nam ra biển, hướng Tây – Bắc và hướng Tây, Tây – Nam.
Đối với giao thông đường bộ, các tuyến cao tốc, quốc lộ và vành đai đã và đang triển khai sẽ tiếp tục đầu tư hoàn thiện hệ thống giao thông liên vùng theo Quy hoạch mạng lưới đường bộ thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Nhiều tuyến đường mới kết nối liên vùng cũng đã được bổ sung vào quy hoạch, cụ thể, tuyến kết nối với cảng hàng không quốc tế Long Thành từ trung tâm TP.HCM qua cầu Phú Mỹ 2, cầu thay phà Cát Lái, cầu Đồng Nai 2, đường ven phía Nam kết nối với TP.HCM qua Cần Giờ. Cùng với đó là các tuyến đường kết nối với Đồng Nai, Long An, Bình Dương, Tiền Giang…
Về đường sắt, nâng cấp tuyến đường sắt Hà Nội – TP.HCM hiện hữu, xây dựng các tuyến đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc – Nam, đường sắt Trảng Bom – Hòa Hưng – Tân Kiên. Quy hoạch đã bổ sung các tuyến đường sắt tiềm năng như Thủ Thiêm – Tân Kiên, TP.HCM – Cần Thơ, đường sắt Biên Hòa – Vũng Tàu, TP.HCM – Lộc Ninh, Thủ Thiêm – Long Thành, đường sắt TP.HCM – Tây Ninh và tuyến đường sắt chuyên dụng vận chuyển hàng hóa kết nối cảng Hiệp Phước.
Đặc biệt, mạng lưới đường sắt đô thị TP.HCM sẽ được nối dài và mở rộng với 12 tuyến. Trong đó có 8 tuyến metro xuyên tâm, tuyến đường sắt đô thị kết nối trung tâm TP.HCM – Cần Giờ, 2 tuyến metro vành đai, 1 nhánh tàu ngoại ô và 1 tuyến xe điện mặt đất (Tramway) hoặc đường sắt nhẹ (LRT). Tổng chiều dài đường sắt đô thị TP.HCM khoảng 582km.
Bên cạnh đó, quy hoạch định hướng sẽ bố trí tuyến xe điện phục vụ du lịch với lộ trình Thanh Đa – đường ven sông Sài Gòn – Bến Nhà Rồng – bến tàu khách quốc tế – Mũi Đèn Đỏ.
Thiết kế giao thông tạo nên các điểm nhấn đô thị
Theo quy hoạch chung, cấu trúc khung không gian kết nối phân vùng đô thị trung tâm với các phân vùng đô thị thông qua 9 trục xuyên tâm (4 trục Bắc – Nam và 5 trục Đông – Tây), 3 đường vành đai (2, 3, 4), 2 hành lang phát triển mới (hành lang phát triển dọc sông Sài Gòn, hành lang kinh tế ven biển) đan xen các khu vực sinh thái và các khu vực phát triển đô thị.
TP.HCM sẽ nâng cấp, hoàn thiện các tuyến đường giao thông cấp đô thị để đảm bảo hành lang phát triển hệ thống giao thông công cộng và giảm ùn tắc. Đặc biệt, các tuyến đường trục chính đô thị tốc độ nhanh (ít gián đoạn, chủ yếu giao cắt khác mức). Các tuyến này sẽ là trục xuyên tâm từ Bắc sang Nam, từ Tây sang Đông… rút ngắn thời gian đi từ trung tâm ra đường vành đai, cao tốc.
Khu vực cửa ngõ sẽ tổ chức không gian tại các khu vực cửa ngõ đô thị với các công trình hoặc cụm công trình điểm nhấn để tạo hình ảnh, ghi dấu ấn về không gian kiến trúc cảnh quan. Trong đó chú trọng hình ảnh đường chân trời hướng theo các cầu và trục đường đối ngoại vào thành phố.
Đặc biệt là cửa ngõ quốc tế từ sân bay quốc tế Long Thành, sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất và theo đường biển từ vịnh Gành Rái – sông Sài Gòn. TP sẽ thiết kế các cầu biểu tượng ở vị trí cửa ngõ vượt sông Đồng Nai, sông Sài Gòn, kênh Xáng, kết hợp công trình biểu tượng với quy mô phù hợp.
Đối với các cửa ngõ khác, xây dựng hình ảnh có liên kết với yếu tố nước, tạo ra trải nghiệm được mặt nước đón chào vào thành phố kết hợp với các thiết kế phù hợp, ấn tượng.
Đường ven sông Sài Gòn kết hợp đường sắt đô thị
Hành lang phát triển dọc sông Sài Gòn, hành lang kinh tế ven biển Cần Giờ được xác định là hai trục phát triển không gian mới của TP.HCM. Trong đó, hành lang ven sông Sài Gòn sẽ được định hướng trở thành mặt tiền đô thị mới, tận dụng cảnh quan sông nước đặc trưng để tạo lập một dải đô thị trung tâm sinh động, mang bản sắc riêng, gắn kết hài hòa với lịch sử hình thành và phát triển của thành phố.
TP.HCM sẽ tổ chức tuyến đường dọc sông Sài Gòn kết nối các không gian đô thị sinh thái, phát triển tuyến giao thông công cộng sức chở lớn. Đồng thời phát triển các khu vực gắn với các đầu mối giao thông chính, tổ chức dải công viên công cộng liên tục ven sông, bố trí tuyến đường xe đạp – đi bộ xuyên suốt, kết nối với các không gian đô thị; đảm bảo khả năng tiếp cận và sử dụng các tiện ích, dịch vụ ven sông.
