Phương thức lừa đảo công nghệ cao tinh vi khiến nhiều nhà đầu tư sập bẫy – Ảnh: AI vẽ
Một trường hợp điển hình là bà H. (trú tại Hà Nội) được một đối tượng “phím hàng” để đầu tư vào một mã cổ phiếu với cam kết sinh lời 777%, thông qua ứng dụng có tên AJB DIRECT.
Tin vào cơ hội làm giàu, bà H. đã rót vào 4 tỉ đồng. Tuy nhiên toàn bộ số tiền đã “bốc hơi” không dấu vết. Nhà đầu tư này sau đó đã đến cơ quan chức năng để trình báo.
Giả mạo chuyên gia chứng khoán, giả luôn ứng dụng
Trao đổi với Tuổi Trẻ Online, ông Trương Hiền Phương – giám đốc cấp cao Chứng khoán KIS Việt Nam – cho biết hiện tượng lừa đảo chứng khoán đang ngày càng tinh vi.
Cơ quan chức năng đã phát hiện nhiều trường hợp các đối tượng giả mạo ứng dụng chứng khoán có giao diện tương tự như thật để đánh lừa nhà đầu tư.
Đáng lo ngại hơn, các đối tượng lừa đảo còn sử dụng công nghệ deepfake – ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) – để tạo ra hình ảnh, giọng nói của các “chuyên gia” giả mạo. Những “chuyên gia” này xuất hiện trong các buổi họp Zoom, nhóm chat Zalo để “phím hàng”, tạo lòng tin.
Khi nhà đầu tư thao tác trên ứng dụng giả, toàn bộ số tiền nạp vào sẽ biến mất, hoàn toàn không liên quan đến giao dịch hay lời – lỗ thực tế trên thị trường chứng khoán.
Ông Phương nhấn mạnh lãnh đạo các công ty chứng khoán uy tín gần như không bao giờ tự lập nhóm Zalo, Telegram để kêu gọi đầu tư, “phím hàng”. Nếu có các buổi hội thảo hay chia sẻ kiến thức đầu tư, thông tin sẽ được công bố công khai trên website hoặc fanpage chính thức, nhà đầu tư nên có thao tác kiểm tra lại.
Một số dấu hiệu thường gặp của các nền tảng giả mạo được ông Phương chỉ ra gồm: tên miền website có lỗi chính tả hoặc sử dụng địa chỉ lạ; ứng dụng không kết nối được với danh mục đầu tư thực tế.
Hiển thị lợi nhuận ảo không phù hợp với diễn biến thị trường; tư vấn viên không có giấy tờ pháp lý, hoặc từ chối xác minh qua video call…
Theo ông Phương, để phòng ngừa, các công ty chứng khoán cần chủ động rà soát và phát hiện sớm các trang web, ứng dụng giả mạo. Đồng thời liên tục cảnh báo nhà đầu tư thông qua các kênh chính thức và báo cáo các trường hợp nghi vấn lên Ủy ban Chứng khoán Nhà nước và cơ quan công an để xử lý kịp thời.
Nhà đầu tư là “tuyến phòng vệ” cuối cùng
Chuyên gia an ninh mạng Ngô Minh Hiếu (Hiếu PC) cho rằng trong bối cảnh lừa đảo công nghệ cao ngày càng phổ biến, nhà đầu tư chính là tuyến phòng vệ quan trọng nhất. Ông khuyến nghị họ chỉ nên tải ứng dụng từ nguồn chính thống như App Store hoặc Google Play.
Ngay cả khi tải ứng dụng từ nguồn chính thức, ông Hiếu vẫn khuyên nhà đầu tư kiểm tra đánh giá thực tế từ người dùng, tránh sử dụng các ứng dụng chỉ có những lời khen “quá đà” hoặc nội dung mơ hồ…
Ngoài ra nên truy cập đúng website của công ty chứng khoán có giấy phép hợp pháp. Cảnh giác với những cái tên gần giống công ty uy tín nhưng sai chính tả, hoặc sử dụng logo nhái.
Kiểm tra kỹ địa chỉ, giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận thành lập – đây là những bằng chứng pháp lý xác thực, không phải chỉ là ảnh chụp dễ bị làm giả.
Đặc biệt ông Hiếu cảnh báo các app quảng bá giao dịch T+0 (tức giao ngay trong ngày) tại Việt Nam là dấu hiệu lừa đảo rõ ràng, vì hiện nay thị trường Việt Nam đang áp dụng quy trình T+2.5.
Việc cam kết lợi nhuận cao chính là mồi nhử điển hình mà các đối tượng sử dụng để đánh vào lòng tham và sự thiếu hiểu biết. Ngoài ra, một dấu hiệu khác là khi nhà đầu tư muốn rút tiền, app lừa đảo thường yêu cầu nạp thêm tiền hoặc đóng phí. Đây là cách giữ chân người dùng và dụ họ tiếp tục nạp thêm trước khi biến mất.
Trong trường hợp nghi ngờ bị lừa đảo, ông Hiếu khuyến cáo: Dừng giao dịch ngay lập tức, chặn liên hệ với đối tượng đáng ngờ. Sau đó lưu giữ bằng chứng: ảnh chụp màn hình, đoạn chat, sao kê ngân hàng. Tiếp đến là trình báo ngay với cơ quan công an để kịp thời xử lý và điều tra.
Theo các chuyên gia, trong thời đại số hóa, các chiêu trò lừa đảo không còn diễn ra một cách lộ liễu, mà đã chuyển sang giả mạo tinh vi, đánh thẳng vào lòng tin và sự thiếu hiểu biết công nghệ của nhiều nhà đầu tư.
