Bất ngờ với mức thuế mặt hàng tôm, nhiều doanh nghiệp thủy sản lo lắng – Ảnh: TL
Rạng sáng 7-6 (giờ Việt Nam), Bộ Thương mại Mỹ (DOC) đã công bố kết quả sơ bộ đợt rà soát hành chính lần thứ 19 (POR19) đối với lệnh áp thuế chống bán phá giá (CBPG) tôm nước ấm đông lạnh nhập khẩu từ Việt Nam trong giai đoạn 1-2-023 đến 31-1-2024.
Theo thông báo, DOC xác định Công ty Thông Thuận (bao gồm cả Thông Thuận Cam Ranh) không bán phá giá, với biên độ phá giá 0%. Trong khi đó, Công ty STAPIMEX bị áp mức thuế sơ bộ lên tới 35,29%.
Mức thuế này cũng được áp cho 22 doanh nghiệp khác thuộc nhóm đủ điều kiện hưởng mức thuế riêng biệt nhưng không bị kiểm tra bắt buộc, thay vì áp dụng mức thuế trung bình gia quyền từ hai bị đơn bắt buộc như thông lệ.
Trong thông cáo báo chí, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) và các doanh nghiệp liên quan hết sức bất ngờ và quan ngại sâu sắc về mức thuế sơ bộ cao đột biến này.
Trong suốt 19 năm Việt Nam tham gia các kỳ rà soát hành chính của vụ kiện CBPG tôm tại Hoa Kỳ, chưa từng có doanh nghiệp nào bị áp thuế sơ bộ ở mức hai con số.
Điều này gợi nhớ đến trường hợp từng xảy ra ở kỳ POR12, khi DOC cũng áp mức thuế sơ bộ 25,76% cho Công ty FIMEX do lỗi tính toán và sau đó điều chỉnh còn 4,58% trong kết quả cuối cùng.
Vì vậy, VASEP và các doanh nghiệp hoàn toàn có đủ cơ sở tin rằng đã có sự nhầm lẫn, sai sót trong kết quả lần này.
Công ty STAPIMEX đã chuẩn bị hết sức chu đáo và tự tin với hệ thống sổ sách của mình để có mức thuế thấp nhất. Tuy nhiên, VASEP và các doanh nghiệp cho rằng đã có sai sót nào đó cả hai phía dẫn đến số liệu bị sai lệch, dẫn đến kết quả sơ bộ lần này cao tới mức khó hiểu.
“Chúng tôi tin tưởng rằng kết quả cuối cùng sẽ điều chỉnh hợp lý, phản ánh đúng thực tế doanh nghiệp Việt Nam không bán phá giá vào thị trường Hoa Kỳ”, đại diện VASEP nhấn mạnh.
Dù kết quả sơ bộ chưa có hiệu lực ngay và có thể thay đổi trong kết quả cuối cùng dự kiến công bố tháng 12-2025 nhưng VASEP cảnh báo ảnh hưởng tâm lý đã xuất hiện rõ rệt.
Nhiều nhà nhập khẩu Mỹ tỏ ra dè dặt trong kế hoạch đặt hàng, thậm chí hoãn hoặc cắt giảm đơn hàng với đối tác Việt Nam. Việc này gây hệ lụy trực tiếp tới các doanh nghiệp xuất khẩu, người nuôi tôm và chuỗi cung ứng trong nước.
Trong bối cảnh chính quyền Trump quay lại áp dụng chính sách thuế đối ứng cao với hàng hóa từ nhiều quốc gia, mức thuế CBPG bất thường càng khiến ngành tôm Việt Nam gặp khó khi tiếp cận thị trường Mỹ vốn là thị trường xuất khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam.
Đề nghị DOC xem xét lại kết quả
VASEP khẩn thiết đề nghị DOC xem xét lại phương pháp tính toán và dữ liệu trong kết quả sơ bộ lần này.
Hiệp hội cũng nhấn mạnh việc cần đảm bảo tính khách quan, công bằng và phù hợp với thông lệ từ các kỳ rà soát trước, để bảo vệ quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp Việt Nam và tránh tạo tiền lệ xấu trong quan hệ thương mại giữa hai nước.
