Một thương hiệu may sắp rời sàn sau 50 năm hoạt động và hơn 2,500 lao động đang gắn bó

Bức tranh tài chính ổn định, cổ tức hào phóng và lịch sử hoạt động gần 50 năm, CTCP Dệt May 29/3 (Hachiba, UPCoM: HCB) không giống nhiều cái tên rút khỏi sàn vì biến cố hay thua lỗ. Sự rút lui của Hachiba chỉ đơn giản là kết quả của cấu trúc cổ đông ngày càng tập trung – bước chuyển hướng về mô hình khép kín hơn.

Với 8 xí nghiệp may, hàng năm, Hachiba sản xuất trên 15 triệu sản phẩm may mặc, tạo việc làm ổn định cho hơn 2,500 lao động

Theo Nghị quyết ĐHĐCĐ thường niên 2025, Hachiba sẽ tiến hành thủ tục hủy tư cách công ty đại chúng, do không còn đáp ứng điều kiện tối thiểu về cơ cấu cổ đông nhỏ lẻ theo Luật Chứng khoán hiện hành. Cụ thể, dù vốn điều lệ Công ty hiện gần 52 tỷ đồng, hơn gấp 3.5 lần thời điểm cổ phần hóa năm 2007 và vốn chủ sở hữu vượt 151.5 tỷ đồng tính đến cuối năm 2024, nhưng tỷ lệ cổ phiếu có quyền biểu quyết do cổ đông nhỏ nắm giữ chỉ đạt 9.73%, thấp hơn ngưỡng 10% mà luật định yêu cầu.

Dệt may 29/3 hiện có tổng cộng 192 cổ đông, nhưng phần lớn cổ phần đang nằm trong tay các cổ đông nội bộ và gia đình lãnh đạo, với 9 cổ đông lớn nắm giữ tới 90.27% số cổ phiếu có quyền biểu quyết. Cấu trúc cổ đông như vậy khiến HCB không còn đủ điều kiện pháp lý để tiếp tục là công ty đại chúng.

Ngày 27/05, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã có văn bản chính thức chấp thuận việc hủy tư cách công ty đại chúng đối với Hachiba, đồng thời yêu cầu Công ty thực hiện công bố thông tin và các thủ tục liên quan.

Đến ngày 03/06, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) thông báo hủy đăng ký giao dịch toàn bộ gần 5.2 triệu cp HCB. Ngày giao dịch cuối cùng trên hệ thống UPCoM là 25/06 và chính thức hủy đăng ký từ ngày 26/06.

Hành trình gần nửa thế kỷ và dấu ấn vị “thuyền trưởng” U90

Đằng sau quyết định “lặng lẽ rời sàn” trên là một doanh nghiệp với bề dày lịch sử đặc biệt. HCB, hay còn gọi là Hachiba, được thành lập từ năm 1976 với tên gọi Tổ hợp Dệt may 29/3 – cái tên gắn liền với ngày giải phóng Đà Nẵng – được cổ phần hóa từ năm 2007. Người gắn bó gần như trọn đời với doanh nghiệp này là ông Huỳnh Văn Chính – vị Chủ tịch HĐQT lão làng, một trong những doanh nhân U90 hiếm hoi còn hiện diện trên sàn chứng khoán, được giới đầu tư gọi là “ông Chính hai chín tháng ba”.

Đặt trụ sở tại TP Đà Nẵng, Hachiba chuyên sản xuất các sản phẩm may mặc, dệt khăn, bao bì và nguyên vật liệu ngành dệt may. Tính đến cuối năm 2024, Công ty có 2,596 lao động, giảm 416 người so với năm trước và giảm tới 1,695 người so với cuối năm 2018.

Lãi đều đặn, chia cổ tức cao

Nhìn lại thập kỷ qua, bức tranh tài chính của Hachiba khá ổn định. Doanh thu hàng năm đều đặn trên 600 tỷ đồng, thậm chí chạm đỉnh hơn 1,000 tỷ đồng vào các năm 2018-2019, trước khi giảm nhẹ về mức gần 800 tỷ đồng những năm gần đây. Lợi nhuận ròng cũng biến động theo chu kỳ, từ ổn định ở mức 24-27 tỷ đồng giai đoạn 2015-2019, giảm về 10-12 tỷ đồng thời kỳ COVID-19, rồi phục hồi lên khoảng hơn 20 tỷ đồng/năm kể từ 2022, riêng năm 2024 đạt 23 tỷ đồng, gần chạm mức trước dịch.

Kết quả kinh doanh 10 năm qua của Hachiba

Một điểm đặc trưng khác của HCB là cổ tức tiền mặt đều đặn. Sau lần đầu chia cổ tức năm 2012 với tỷ lệ 15%, Công ty tạm ngưng một thời gian rồi chia đều đặn trở lại từ khi lên UPCoM năm 2019. Tỷ lệ cổ tức các năm gần đây dao động từ 10-35%, trong đó giữ nguyên mức 20% trong 3 năm 2022-2024. Kế hoạch cổ tức năm 2025 dự kiến tăng lên mức 25-35%.

Biến động cổ đông, giao dịch nội bộ dày đặc

Nhưng đằng sau những con số trên là một câu chuyện khác. Từ đầu năm 2025, HCB chứng kiến hàng loạt giao dịch nội bộ giữa các thành viên trong gia đình lãnh đạo, khiến cổ phiếu ngày càng tập trung vào nhóm cổ đông lớn. Song song đó, có một vài cổ đông cá nhân nổi lên như bà Nguyễn Thị Phương Lan hay ông Phạm Phú Kiệt, nhưng sở hữu của họ đều chỉ quanh ngưỡng 5-7% và không có liên hệ với nhóm nội bộ.

Biến động cổ đông lớn tại HCB sau các giao dịch nội bộ (tháng 2-3/2025) – Nguồn: Người viết tổng hợp

Hiện tại, 9 cổ đông lớn của HCB nắm tới 90.27% cổ phiếu có quyền biểu quyết. Trong đó, Chủ tịch HĐQT Huỳnh Văn Chính sở hữu 9.71%, con trai ông – Huỳnh Văn Thắng – nắm 9.75%. Thành viên HĐQT Lâm Trọng Lương sở hữu 11.53%. Gia đình Tổng Giám đốc Phạm Thị Xuân Nguyệt cũng là một thế lực lớn, với bà Nguyệt giữ 10.63%, chồng bà – ông Nguyễn Xuân Anh – sở hữu 20.56%, và con trai Nguyễn Xuân Tùng nắm 7.28%.

Đáng nói là trong giai đoạn các giao dịch trên diễn ra, cổ phiếu HCB hầu như đứng yên tại mức 19,500 đồng/cp và rất kém thanh khoản, thậm chí nhiều phiên không có giao dịch. Trong khi đó, các giao dịch nội bộ đều được thực hiện thông qua thỏa thuận, với giá bình quân chỉ khoảng 16,600 đồng/cp, thấp hơn 15% so với thị giá ở thời điểm đó.

Sau giai đoạn biến động cổ đông đi kèm với thanh khoản sôi động hơn, cổ phiếu HCB tiếp tục lặp lại tình trạng “tê liệt thanh khoản”, gần như không xuất hiện bất kỳ giao dịch nào. Từ cuối tháng 4/2025, thị giá HCB rơi thẳng xuống vùng đáy 11,400 đồng/cp, mức thấp nhất từ cuối tháng 1/2022, mất 60% giá trị so với đỉnh lịch sử gần 29,000 đồng/cp lập cuối tháng 7/2024.