Từ đầu năm đến nay, giá vàng tăng hơn 40%, có thời điểm vàng miếng lên trên 135 triệu đồng/lượng và duy trì mức chênh lệch khoảng 20-22 triệu đồng so với thế giới. Giá vàng nhẫn cũng vượt 130 triệu đồng/lượng, lập kỷ lục.
Nguyên nhân được lý giải là giá quốc tế tăng vọt, kỳ vọng vàng vượt mốc 3.600 USD/ounce, cộng với việc Ngân hàng Nhà nước tạm thời dừng việc bán vàng SJC ra thị trường trong bối cảnh chuyển đổi cơ chế quản lý mới.
Đổ xô mua vàng khi giá tăng mạnh
Theo khảo sát của phóng viên Dân trí, tại Hà Nội, khoảng một tuần trở lại đây, các cửa hàng lớn ghi nhận hàng trăm người đứng đợi đến lượt vào giao dịch chỉ trong buổi sáng. Người trung niên và lớn tuổi chiếm phần lớn trong nhóm này. Thông thường, các cửa hàng thường phát số thứ tự, khách chờ đến lượt giao dịch với mức mua tối đa 1 chỉ vàng nhẫn/người.
Cầu tăng song cung hạn chế khiến phần lớn không mua được hàng. Những doanh nghiệp lớn thường thông báo hết vàng khi chưa hết giờ nghỉ trưa. Các khách thường phải chầu chực xếp hàng khi doanh nghiệp còn chưa mở cửa.
Cửa hàng trên phố Trần Nhân Tông (Hà Nội) thông báo hết vàng bán (Ảnh: Mỹ Tâm).
Chị Thanh, nhân viên bán hàng tại Hà Nội, nói có nhu cầu mua 2 chỉ vàng nhẫn song không thể mua được hàng. “Ba ngày liên tiếp tan làm tôi đều tới cửa hàng hỏi mua nhưng đều nhận được câu trả lời vàng nhẫn đã hết. Nhân viên cửa hàng nói nếu muốn mua phải đến lấy số từ sáng. Tuy nhiên, nếu đi mua buổi sáng tôi sẽ phải nghỉ việc”, chị nói.
Đặc biệt, khi các cửa hàng vàng liên tục báo hết vàng nhẫn, thị trường “chợ đen” trở thành nơi giao dịch nhộn nhịp với mức giá cao hơn đáng kể so với giá niêm yết.
Trên các hội nhóm mua bán vàng ở mạng xã hội, không ít người rao bán vàng nhẫn với giá chênh lệch từ 200.000 đồng đến 400.000 đồng/chỉ.
Thực tế, tình trạng người dân mua bán trên các hội nhóm mạng xã hội đã xuất hiện nhiều tháng nay. Thậm chí, có nhóm đã lên đến gần 500.000 thành viên. Các bài đăng mua, bán vàng miếng và vàng nhẫn trơn diễn ra sôi nổi hàng ngày. Một số tài khoản mạng xã hội cũng thường xuyên đăng bài chuyên thu mua vàng nhẫn của Bảo Tín Minh Châu, DOJI, PNJ… giá cao theo thỏa thuận.
Giá vàng trên thị trường tự do được rao bán cao hơn giá doanh nghiệp niêm yết (Ảnh chụp màn hình).
Chưa kể, khi giá vàng tăng mạnh mỗi ngày và lập kỷ lục mới, trước cửa tiệm vàng lớn luôn có người túc trực hỏi người dân khi đến giao dịch. Không ít “cò mồi” thông tin muốn mua không giới hạn với vàng nhẫn, miễn là có hóa đơn đầy đủ.
Trái ngược với bên mua, người bán vàng chỉ giao dịch “nhỏ giọt”. Những ai mang kim loại quý bán ra không cần xếp hàng mà có thể vào quầy ngay.
Bà Lụa hiện đã nghỉ hưu, thấy thông tin giá vàng tăng mạnh đã ra tiệm vàng bán 5 chỉ vàng nhẫn. “Nếu giá tăng tôi cũng không tiếc vì đã lãi hơn một nửa. Nếu giá giảm tôi sẽ mua lại sau”, bà nói.
Chuyên gia: Vàng không phải lựa chọn đầu tư duy nhất
Khuyến cáo đến người mua vàng, ông Nguyễn Quang Huy, CEO Khoa Tài chính – Ngân hàng, Trường Đại học Nguyễn Trãi, khuyên nhà đầu tư và người dân cần thận trọng vì giá vàng thế giới hay trong nước đều đang ở vùng đỉnh kỷ lục trong nhiều năm qua. Người dân cần phân tích, tìm hiểu, đánh giá rủi ro, tránh các quyết định cảm tính.
Chuyên gia đánh giá, giá vàng hiện nay vẫn trong vùng nhạy cảm. Nhà đầu tư cần cân đối danh mục sang một số kênh khác như tiền gửi tiết kiệm, chứng khoán, bất động sản…, tránh phụ thuộc vào kênh vàng.
Khách xếp hàng kín một cửa hàng để chờ giao dịch vàng (Ảnh: Mỹ Tâm).
Khi giao dịch trên thị trường tự do, đặc biệt là với vàng nhẫn, người mua cần lưu ý về chất lượng vàng và tính thanh khoản. Trong một số trường hợp, vàng được mua tại cửa hàng nào thì chỉ nên bán ở cửa hàng đó.
Chuyên gia này cũng lưu ý về tình trạng vàng bị hao hụt, vàng giả, pha trộn, không đảm bảo tỷ lệ chất lượng. Người dân thực sự có nhu cầu mua vàng thì nên cân nhắc kỹ khi giao dịch tại thị trường này. Còn trường hợp mua để đầu tư, đầu cơ thì nên hạn chế vì có nhiều rủi ro tiềm ẩn.
“Việc mua vàng từ các nguồn không rõ ràng có nguy cơ cao về hàng giả, hàng kém chất lượng, đồng thời đặt người mua vào tình huống pháp lý phức tạp nếu giao dịch không tuân thủ quy định. Do đó, các nhà đầu tư và người tiêu dùng được khuyến nghị nên lựa chọn những cơ sở kinh doanh vàng uy tín, có chứng nhận rõ ràng để đảm bảo quyền lợi và tài sản của mình”, vị này nêu.
Theo vị này, vàng vẫn là kênh đầu tư quan trọng, nhưng không phải là lựa chọn duy nhất.
Người dân chờ mua vàng, không ít người phải bỏ về (Ảnh: Mỹ Tâm).
Chuyên gia Lê Xuân Nghĩa khuyến cáo giá vàng sẽ không tăng giá mãi hoặc giảm mãi, sẽ luôn có điều chỉnh bất ngờ.
“Nếu nhà đầu tư xác định mua vàng tích lũy, tiết kiệm lâu dài, không quan tâm tới đầu cơ thì luôn có thể xuống tiền. Vàng hiện tại không phải kênh phù hợp để lướt sóng ngắn hạn”, vị này nêu và cho biết mức giá mua và bán do các tiệm vàng ấn định. Người dân mua, bán vàng chỉ là người chấp nhận giá chứ không phải là người quyết định giá.
Chuyên gia khuyên người dân có nhu cầu mua vàng không nên quá nôn nóng mua vào thời điểm này. Nếu có nhu cầu tích trữ lâu dài thì nên mua, song không quá 20% tổng số tiền có thể đầu tư và nên phân bổ sang các kênh đầu tư khác. Với những người mua chỉ để lướt sóng thì vùng giá đỉnh không phải thời điểm hợp lý.
Trước đó Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu các Phó thủ tướng, cơ quan phải vào cuộc để nắm bắt tình hình, đưa ra giải pháp phù hợp, phản ứng chính sách kịp thời về lĩnh vực quản lý, trong đó thị trường vàng.
Thủ tướng đánh giá việc giá vàng biến động rất đáng chú ý. Thủ tướng cho biết đã chỉ đạo các cơ quan chức năng phải vào cuộc, không để tình trạng thao túng thị trường, găm hàng, đội giá trên thị trường vàng. Thanh tra của Ngân hàng Nhà nước cũng phải vào cuộc tích cực.
Về chỉ đạo của Thủ tướng, Ngân hàng Nhà nước khẳng định sẽ tăng cường thanh, kiểm tra để làm rõ việc này, đồng thời cùng với các bộ ngành liên quan xử lý các vi phạm nếu có.
