Ngày 3/9, Viện Kiểm sát nhân dân TPHCM cho biết đã hoàn tất cáo trạng truy tố bị can Phạm Văn Tam (cựu Chủ tịch HĐQT Công ty Asanzo) về 2 tội “Buôn lậu” và “Trốn thuế”. Em trai ông Phạm Văn Tam là ông Phạm Xuân Tình (cựu Giám đốc Công ty Asanzo) cũng bị truy tố tội “Trốn thuế”.
Công ty Asanzo được thành lập vào năm 2016. Đến năm 2019, công ty này bị Cục Thuế TPHCM thanh tra. Thanh tra xác định Công ty Asanzo mua linh kiện của Công ty Trần Thoàn và ký hợp đồng với Công ty VTB gia công lắp ráp một phần.
Công ty Asanzo lắp ráp mặt hàng điều hoà nhiệt độ thành phẩm rồi bán cho Công ty Điện lạnh Asanzo, nhưng không xuất hóa đơn và không khai báo thuế. Kết luận giám định về thuế thể hiện tổng số tiền trốn thuế là hơn 15,7 tỷ đồng.
Ông Phạm Văn Tam đã “rút sạch” khỏi Asanzo từ năm 2018
Về Công ty cổ phần Tập đoàn Asanzo, có tên gọi ban đầu là Công ty cổ phần Tập đoàn Asan, hoạt động trong lĩnh vực sản xuất linh kiện điện tử.
Ban đầu, công ty có vốn điều lệ 100 tỷ đồng, trong đó ông Phạm Văn Tam góp 90 tỷ đồng, tương đương 90% tỷ lệ sở hữu. 10% vốn còn lại được chia đều cho 5 chủ đầu tư khác, gồm 2 tổ chức là Công ty cổ phần Điện tử Asanzo Việt Nam (được thành lập tháng 11/2014) và Công ty TNHH Truyền thông Asanzo (được thành lập tháng 6/2016) cùng 3 cá nhân khác.
Đến ngày 13/7/2018, ông Phạm Văn Tam thoái gần hết vốn tại doanh nghiệp, giảm tỷ lệ sở hữu cá nhân xuống 1%. Không lâu sau, các cổ đông tổ chức như Công ty cổ phần Điện tử Asanzo Việt Nam và Công ty TNHH Truyền thông Asanzo cũng lần lượt thoái hết vốn.
Sau quá trình thoái vốn của nhà sáng lập Phạm Văn Tam, ông Phạm Xuân Tình (em trai ông Phạm Văn Tam) trở thành Người đại diện theo pháp luật và Giám đốc Tập đoàn Asanzo. Từ đó tới nay, doanh nghiệp này không cập nhật thêm về cơ cấu cổ đông và vốn điều lệ.
Ngoài Tập đoàn Asanzo, “hệ sinh thái” doanh nghiệp liên quan ông Phạm Văn Tam còn có Công ty cổ phần Viễn thông Asanzo và Công ty TNHH Điện lạnh Asanzo, Công ty cổ phần Đầu tư Asanzo…
Hiện, dù không còn giữ vai trò lãnh đạo tại Tập đoàn Asanzo, song có thể nói tên tuổi của ông Phạm Văn Tam vẫn gắn liền với quá trình “lớn nhanh như thổi” của nhà sản xuất thiết bị điện tử này.
Đánh vào tâm lý muốn mua hàng giá rẻ của người dùng nông thôn
Asanzo bắt đầu với việc sản xuất và lắp ráp tivi tại Việt Nam, dựa trên công nghệ và linh kiện nhập khẩu. Thương hiệu này tập trung vào việc sản xuất các sản phẩm điện tử có giá thành thấp, nhờ đó nhanh chóng được chú ý trên thị trường.
Đơn cử, thương hiệu tivi Asanzo 25 inch ra thị trường vào tháng 9/2018 và được đón nhận nồng nhiệt do có giá rẻ chưa tới 2 triệu đồng/chiếc, chủ yếu phục vụ thị trường nông thôn. Doanh nghiệp này cũng đón đầu thị trường khi cho ra mắt nhiều sản phẩm phù hợp với đặc điểm với từng vùng miền, ví dụ ở miền Tây là tivi chạy bằng ắc quy, miền Trung là bo mạch chống ăn mòn hơi nước biển, miền Bắc thì đầu tư vào thiết kế hiện đại.
Ông Phạm Văn Tam trong sự kiện Asanzo năm 2018. (Ảnh: Asanzo).
Theo số liệu tập đoàn công bố, Asanzo đã tiêu thụ được hơn 122.000 chiếc tivi chỉ sau một năm gia nhập thị trường. Đến năm 2015, con số này đã tăng gần gấp 3 lần. Năm 2016, lượng tivi bán ra của Asanzo lên tới con số 500.000 chiếc và tiếp tục tăng 140% một năm sau đó.
Đáng chú ý, trong giai đoạn hoàng kim, Asanzo ghi nhận thành tích bán hàng mảng tivi chỉ xếp sau các ông lớn như Samsung, LG và Sony.
Theo báo cáo của Công ty nghiên cứu thị trường GfK, năm 2019, thị phần của Asanzo trên thị trường tivi Việt Nam chiếm khoảng 16%, trong khi ông lớn LG chiếm 17%, Sony 25% và Samsung 35%.
Cũng trong năm 2019, với lượng hàng tiêu thụ vượt dự tính, sản phẩm máy lạnh cũng chiếm 20-30% doanh số của Asanzo, xếp thứ 2 chỉ sau sản phẩm chủ lực là tivi.
“Lớn nhanh như thổi” trước khi vướng vào lùm xùm
Từ một doanh nghiệp sản xuất tivi, sau 6 năm Asanzo trở thành tập đoàn có hơn 70 dòng sản phẩm điện tử gồm tivi, điều hòa, tủ lạnh, smartphone. Tập đoàn này sở hữu 7 nhà máy, hơn 2.000 cán bộ công nhân viên, 15.000 điểm bán hàng và 1.000 trạm bảo hành trên toàn quốc.
Chỉ số kinh doanh của công ty cũng tăng trưởng mạnh. Năm 2014, Asanzo cho biết doanh thu của hãng đã đạt 670 tỷ đồng. Đến năm 2015, con số này tăng lên gần 1.600 tỷ.
Đến năm 2017, doanh thu của Asanzo đạt 4.620 tỷ đồng, tăng gấp 1,8 lần so với năm liền trước (doanh thu năm 2016 đạt gần 2.570 tỷ đồng).
Năm 2018, Asanzo đề mục tiêu rất tham vọng với doanh thu lên đến 10.000 tỷ đồng. Đồng thời, nhà sáng lập Phạm Văn Tam chia sẻ kế hoạch IPO Tập đoàn, dự kiến thực hiện vào năm 2020.
Tuy nhiên, ngay sau đó, Asanzo vướng vào lùm xùm về nguồn gốc xuất xứ hàng hóa, bị Sharp Việt Nam tố cáo hành vi làm giả tài liệu và đưa ra thông tin không đúng sự thật… Asanzo dần đánh mất thiện cảm trong mắt người tiêu dùng.
Hiện tại, trên website chính thức Asanzo cho biết hãng vẫn đang tập trung cung cấp các thiết bị điện tử, điện lạnh, điện gia dụng trong gia đình như tivi, điện thoại, tủ đông lạnh, máy điều hòa, quạt làm mát không khí và phân phối cả những thương hiệu độc quyền.
Về phía ông Phạm Văn Tam, sau khi rút khỏi Asanzo, ông được biết phát triển một sự nghiệp kinh doanh mới là Công ty cổ phần Đầu tư Tập đoàn Winsan, thành lập tháng 5/2020 với vốn điều lệ 300 tỷ đồng.
