TPO – Sau chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm về việc xóa bỏ độc quyền vàng cũng như kết luận thanh tra những vi phạm của doanh nghiệp kinh doanh vàng, thị trường vàng “hạ nhiệt”. Tuy nhiên, chuyên gia cho rằng, nếu không giải quyết vấn đề gốc về nguồn cung, thị trường vàng vẫn có nguy cơ “bùng lên” bởi giá vàng thế giới vẫn trong xu hướng tăng.
Giá vàng lại quay đầu tăng
Khoảng 1 tuần nay, giá vàng trong nước liên tục giảm. Tuy nhiên, đến sáng 5/6, giá vàng có xu hướng tăng trở lại theo giá thế giới. Vào lúc 11h, Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn niêm yết giá vàng miếng SJC 115,4 – 117,7 triệu đồng/lượng mua vào – bán ra, tăng 500.000 đồng/lượng so với đầu giờ sáng. Các doanh nghiệp kinh doanh vàng khác cũng đồng loạt nâng giá vàng miếng lên mức 117,7 triệu đồng/lượng.
Giá vàng nhẫn cũng tăng trở lại. Cụ thể, Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu niêm yết giá vàng nhẫn 113,5 – 116,5 triệu đồng/lượng, tăng 300.000 đồng/lượng so với đầu giờ sáng. Tập đoàn Vàng bạc đá quý Phú Quý niêm yết giá vàng nhẫn 111,5 – 114,5 triệu đồng/lượng, tăng 300.000 đồng/lượng…
Giá vàng trong nước quay đầu tăng bởi giá thế giới liên tiếp tăng lên mốc 3.367 USD/ounce.
Sự tăng giá trở lại của vàng trong nước thời gian gần đây khác với trước kia, thậm chí giá vàng thế giới tăng nhưng trong nước đứng im. Trong khi đó, chỉ vào tháng trước, giá vàng thế giới tăng 1 thì trong nước tăng nhanh và giá tăng gấp đôi.
Tuy nhiên, thời điểm này, dù nhiều thông tin về hướng dẹp loạn thị trường vàng nhưng không ít cửa hàng vàng thương hiệu, nguồn cung vẫn hạn chế. Theo đó, vàng miếng SJC tại nhiều cửa hàng vẫn chưa có, thậm chí vàng nhẫn thương hiệu Bảo Tín Minh Châu, người dân dù không phải xếp hàng nhưng chỉ mua với số lượng từ 1-2 chỉ/người/ngày.
Nhiều ý kiến cho rằng, về bản chất, giá vàng trong nước vẫn chịu ảnh hưởng bởi giá thế giới. Nếu giá thế giới tiếp tục tăng trong thời gian tới, giá vàng Việt Nam khó duy trì mức ổn định.
Muốn ổn định, phải xử lý tận gốc nguồn cung
Trao đổi với PV Tiền Phong, ông Nguyễn Hữu Huân – chuyên gia kinh tế Trường Đại học Kinh tế TPHCM – nhận định, việc điều tiết thị trường vàng thời gian qua vẫn còn nhiều hạn chế.
“Hạn chế không nằm ở chỗ thiếu khả năng kiểm soát, mà do ưu tiên chính sách đang nghiêng về mục tiêu tăng trưởng kinh tế và ổn định tỷ giá. Muốn ổn định thị trường vàng, điều kiện tiên quyết là phải đảm bảo nguồn cung. Tuy nhiên, nguồn cung trong nước hiện rất khan hiếm, dẫn đến nhiều bất cập. Do đó, cần giải quyết vấn đề từ gốc,” ông Huân nhấn mạnh.
Theo ông Huân, để xử lý triệt để bài toán nguồn cung, cần xây dựng các mô hình mới như sàn giao dịch vàng hoặc hệ thống vàng tín chỉ… Đây mới là hướng đi có thể giải quyết căn cơ những tồn tại hiện nay.
TS. Lê Xuân Nghĩa – thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính, tiền tệ quốc gia – cho hay, với kết luận thanh tra doanh nghiệp kinh doanh vàng đều xuất phát từ cơ chế. Cụ thể, Nghị định 24 về quản lý thị trường vàng cấm nhập khẩu vàng, đồng thời trao độc quyền nhập khẩu cho ngân hàng Trung ương từ năm 2012, khiến nguồn cung vàng trong nước bị hạn chế, dẫn đến tình trạng vàng lậu gia tăng.
“Khi các công ty kinh doanh vàng buộc phải mua vàng trôi nổi để duy trì hoạt động, cơ quan chức năng tiến hành truy xuất nguồn gốc, buộc doanh nghiệp tìm cách đối phó và từ đó phát sinh sai phạm. Vấn đề nằm ở chỗ không có nguồn cung chính thức”, ông Nghĩa nhấn mạnh.
Ông Nghĩa đề xuất cần cho phép nhập khẩu vàng tự do, chính thức như thông lệ quốc tế, hoặc thành lập sàn giao dịch vàng vật chất. Theo ông, sàn giao dịch này sẽ bán sỉ vàng cho các đơn vị mua buôn, sau đó các đơn vị này sẽ phân phối lại cho người dân và các cửa hàng nhỏ được cấp phép kinh doanh vàng.
“Cách làm này sẽ đảm bảo tính công khai, minh bạch. Ngân hàng Trung ương có thể kiểm soát được lượng vàng nhập khẩu cũng như lượng ngoại tệ rút khỏi hệ thống. Nhờ đó, thị trường vàng sẽ không còn bị thao túng hay lũng đoạn”, ông Nghĩa nói.
Ngọc Mai
