Charlie Munger: Đầu tư mà sợ biến động, bạn xứng đáng nhận kết quả tầm thường
Sau khi Tổng thống Donald Trump công bố thuế quan đối ứng với 180 quốc gia, chỉ số S&P 500 đã tạm thời bước chân vào thị trường con gấu – được định nghĩa là mức giảm 20% từ đỉnh gần đây. Giới đầu tư lo ngại các khoản thuế mới có thể khơi dậy lạm phát và kích hoạt một cuộc chiến thương mại toàn cầu.
Nhưng vào ngày 09/04, Tổng thống Trump đã quay xe và tạm hoãn thuế đối ứng 90 ngày, riêng Trung Quốc bị tăng thuế lên 125%. Chỉ số S&P 500 đã quay đầu tăng hơn 9% trong 1 phiên.
Những biến động lớn về giá cổ phiếu – dù thường không diễn ra nhanh đến vậy – là điều không thể tách rời với hành trình của mỗi nhà đầu tư. Và có lẽ không ai hiểu rõ điều này hơn ngài Charlie Munger quá cố, cựu Phó Chủ tịch của Berkshire Hathaway và người đồng hành lâu năm của huyền thoại Warren Buffett.
“Tôi nghĩ bản chất của việc nắm giữ cổ phiếu dài hạn là những biến động thông thường trên thị trường có thể kéo giảm giá trị niêm yết của cổ phiếu mà người nắm giữ dài hạn, chẳng hạn 50%”, ông Munger từng chia sẻ trong một cuộc phỏng vấn với BBC vào năm 2009.
Ông nói thêm nếu bạn không giữ vững tinh thần trong những đợt sụt giảm thỉnh thoảng, “bạn không phù hợp để làm cổ đông thông thường, và bạn xứng đáng nhận kết quả tầm thường và không thể so với những người có thể bình tĩnh hơn về những biến động thị trường này”.
Huyền thoại Charlie Munger
Đối mặt với bão táp thị trường
Ông Munger đã nói từ kinh nghiệm của chính mình. Năm 2009, khi cổ phiếu Berkshire Hathaway – chiếm phần lớn danh mục đầu tư của ông – lao dốc hơn 50%, một nhà báo đã hỏi liệu ông có lo lắng về tình trạng của công ty không. Ông Munger đã ngắt lời ngay lập tức với câu trả lời dứt khoát: “Không chút nào”.
“Đây là lần thứ ba Warren và tôi chứng kiến cổ phần của chúng tôi tại Berkshire Hathaway giảm từ đỉnh xuống đáy khoảng 50%”, ông nói.
Mỗi lần như vậy, Berkshire Hathaway vẫn tiếp tục đầu tư vào thị trường chứng khoán, với Munger và Buffett tuân theo câu nói nổi tiếng: “Hãy sợ hãi khi người khác tham lam, và hãy tham lam khi người khác sợ hãi”.
Điều này được thể hiện qua việc họ liên tục mua vào những cổ phiếu họ cho là đang bị định giá thấp, đồng thời đặt niềm tin vững chắc rằng các doanh nghiệp Mỹ sẽ sớm quay lại đà tăng trưởng lợi nhuận. Lịch sử đã chứng minh họ đúng: Danh mục đầu tư của Berkshire, cũng như toàn bộ thị trường chứng khoán Mỹ, đều tìm được những đỉnh cao mới sau mỗi đợt sụt giảm mạnh.
Dù những giai đoạn bất ổn và biến động trên thị trường chứng khoán có thể khiến nhiều người hoảng sợ, ông Munger từng nhắc nhở rằng nếu bạn sống đủ lâu với tư cách nhà đầu tư, bạn chắc chắn sẽ trải qua nhiều giai đoạn tương tự.
“Tôi nghĩ bạn có thể tin rằng sẽ có thêm nhiều đợt bùng nổ rồi sụp đổ (boom and bust) trong phần đời còn lại của bạn. Mức độ lớn và chu kỳ như thế nào, tôi không thể nói với bạn”, ông Munger từng chia sẻ với sinh viên tại Đại học Michigan vào năm 2011 – cũng là một năm đầy biến động cho thị trường chứng khoán. “Tôi có thể nói với bạn cách đối phó tốt nhất, đó là chỉ cần cúi đầu xuống và hành xử đáng tin cậy mỗi ngày”.
Đa số chuyên gia tài chính đều đồng tình với quan điểm này. Họ thường khuyên các nhà đầu tư dài hạn nên tiếp tục mua cổ phiếu ngay cả trong những đợt sụt giảm mạnh. Nhìn từ góc độ lịch sử, xu hướng tăng trưởng dài hạn của thị trường chứng khoán đã biến những giai đoạn sụt giảm thành cơ hội “mua hàng giảm giá”. Điều này đặc biệt đúng với những nhà đầu tư đều đặn thông qua các kênh như 401(k) – họ có thể đơn giản là để mọi thứ tự động vận hành mà không cần can thiệp.
Những cơ hội vàng hiếm có
Trong buổi nói chuyện tại Michigan, ông Munger còn nhấn mạnh rằng những đợt sụt giảm lớn thực chất là những cơ hội hiếm có để xây dựng tài sản. Ông nhắc lại lời khuyên sâu sắc từ ông cố của mình:
“Những cơ hội thực sự đến với bạn là rất ít”, ông nói, đồng thời thêm rằng hầu như không ai được “tắm” trong may mắn. “Hầu hết mọi người chỉ có một vài lần trong đời khi họ có thể tạo ra sự khác biệt lớn bằng cách nắm bắt một cơ hội lớn”.
Đối với các nhà đầu tư, khi bạn có cơ hội mua tài sản với mức chiết khấu lớn, điều quan trọng là nắm bắt thời điểm ở mức tốt nhất có thể, và không để tiền của bạn đứng ngoài trong khi bạn chờ đợi mọi thứ trở nên tốt hơn, ông Munger nói.
“Khi bạn gặp một cơ hội tuyệt vời, vì Chúa, đừng rụt rè như một con thỏ nhút nhát”, Munger nói. “Đừng chùn bước”.
– 10:16 11/04/2025
