Sáng thứ sáu ngày 13/6, thị trường tài chính toàn cầu “rúng động” trước thông tin Israel đã phát động một chiến dịch quân sự quy mô lớn, với tên mã “Operation Rising Lion”, nhắm vào nhiều mục tiêu tại Iran.
Đòn không kích phủ đầu này được cho là nhằm vào các cơ sở hạt nhân, quân sự và nơi ở của các quan chức cấp cao, đánh dấu một bước leo thang nguy hiểm trong cuộc đối đầu vốn đã căng thẳng giữa hai quốc gia Trung Đông.
Phản ứng của thị trường gần như ngay lập tức. Trên khắp các sàn giao dịch, một màu đỏ rực bao trùm bảng điện tử của thị trường tiền mã hóa. Bitcoin (BTC), đồng tiền số lớn nhất và là “đầu tàu” của thị trường, có thời điểm đã giảm mạnh tới hơn 4%, rơi tự do từ vùng giá ổn định trên 107.000 USD xuống dưới mốc 103.000 USD.
Cú sụt giảm đột ngột này đã kéo theo sự sụp đổ của hàng loạt các altcoin khác. Ether (ETH), đồng tiền lớn thứ hai, thậm chí còn ghi nhận mức giảm sâu hơn, có lúc mất đến hơn 9% giá trị, rơi xuống vùng 2.500 USD. Các đồng tiền khác như solana (SOL), XRP và cardano (ADA) cũng không tránh khỏi số phận tương tự, với mức giảm từ 5% đến 10%.
Làn sóng thanh lý khổng lồ và tâm lý “tháo chạy”
Sự hoảng loạn của nhà đầu tư được thể hiện rõ nhất qua dữ liệu thanh lý vị thế. Theo thống kê từ Coinglass, chỉ trong vòng 24 giờ qua, đã có hơn 1,15 tỷ USD giá trị các lệnh mua (long) trên toàn thị trường bị “thổi bay”.
Con số này là khổng lồ, cho thấy quy mô của làn sóng bán tháo và mức độ thua lỗ mà các nhà giao dịch sử dụng đòn bẩy phải gánh chịu. Lệnh thanh lý lớn nhất được ghi nhận trên sàn Binance, với một vị thế BTC/USDT trị giá lên tới 201,31 triệu USD.
Các chuyên gia nhận định, trong bối cảnh xung đột quân sự trực tiếp và bất ổn địa chính trị leo thang, các nhà đầu tư có xu hướng ưu tiên thanh khoản và an toàn hơn là các câu chuyện đầu tư dài hạn.
Ông Sean McNulty, trưởng bộ phận giao dịch phái sinh khu vực châu Á – Thái Bình Dương tại FalconX, giải thích: “Trong những thời điểm rủi ro cấp tính như thế này, thanh khoản được ưu tiên hơn câu chuyện”. Theo ông, các nhà giao dịch sẽ nhanh chóng chuyển sang nắm giữ tiền mặt, đặc biệt là đô la Mỹ, và rút khỏi các vị thế có đòn bẩy hoặc biến động mạnh để giảm thiểu rủi ro.
Tâm lý này cũng được bà Caroline Mauron, đồng sáng lập của Orbit Markets, chia sẻ. Bà cho rằng tiền mã hóa đang phản ứng tiêu cực trước tin tức về cuộc không kích, tương tự như các tài sản rủi ro khác. Bà dự báo rằng trong ngắn hạn, các diễn biến địa chính trị sẽ là yếu tố chính chi phối giá cả, thay vì các phân tích kỹ thuật hay dữ liệu on-chain.
Ngay sau khi Israel phát động một chiến dịch quân sự quy mô lớn nhắm vào nhiều mục tiêu tại Iran, bitcoin có lúc giảm tới 3%, rơi xuống dưới mốc 103.000 USD trước khi phục hồi phần nào (Ảnh: Bloomberg).
Bitcoin có còn là “vàng kỹ thuật số”?
Sự kiện lần này một lần nữa làm dấy lên cuộc tranh luận dai dẳng về vai trò của bitcoin: Liệu nó có thực sự là một “hàng rào vĩ mô” hay một loại “vàng kỹ thuật số” có khả năng chống lại khủng hoảng?
Trong khi thị trường tiền mã hóa chìm trong sắc đỏ, các tài sản trú ẩn an toàn truyền thống lại được hưởng lợi. Giá vàng đã tăng vọt hơn 1%, vượt qua mốc 3.400 USD/ounce. Giá dầu thô cũng bật tăng mạnh, có thời điểm tăng hơn 9%, do lo ngại về sự gián đoạn nguồn cung từ khu vực “rốn dầu” của thế giới. Dòng tiền cũng đổ vào các tài sản an toàn khác như trái phiếu chính phủ Mỹ và các đồng tiền mạnh như USD, yên Nhật và franc Thụy Sĩ.
Sự phân hóa rõ rệt này đã cung cấp thêm luận điểm cho những người chỉ trích vai trò trú ẩn của bitcoin.
Peter Schiff, một nhà kinh tế học và là người thường xuyên chỉ trích bitcoin, đã chỉ ra rằng phản ứng của thị trường cho thấy các nhà đầu tư vẫn tìm đến vàng vật chất trong thời kỳ khủng hoảng. Ông lập luận rằng sự sụt giảm của bitcoin trong khi vàng tăng giá là bằng chứng cho thấy bitcoin vẫn là một tài sản đầu cơ rủi ro, tương tự như cổ phiếu công nghệ, hơn là một nơi lưu trữ giá trị an toàn.
Nhận định của chuyên gia: Bất ổn còn kéo dài
Giới phân tích cảnh báo rằng tâm lý thị trường có thể tiếp tục xấu đi, đặc biệt khi các thông tin về cuộc xung đột vẫn đang tiếp diễn và chưa có dấu hiệu hạ nhiệt. Iran đã tuyên bố sẽ có những hành động trả đũa “cứng rắn”, làm gia tăng nguy cơ về một cuộc chiến tranh khu vực toàn diện.
Về mặt kỹ thuật, một số nhà phân tích cho rằng ngưỡng hỗ trợ quan trọng tiếp theo của bitcoin có thể nằm quanh mốc 101.000 USD. Tuy nhiên, nếu áp lực bán tháo tiếp tục gia tăng do các tin tức địa chính trị tiêu cực, không loại trừ khả năng bitcoin sẽ kiểm tra lại các mức giá thấp hơn nữa, thậm chí có thể lấp đầy khoảng trống giá CME ở vùng 92.000 USD.
Rõ ràng, sự kiện lần này là một lời nhắc nhở đanh thép về sự nhạy cảm của thị trường tiền mã hóa đối với các cú sốc vĩ mô và địa chính trị. Mặc dù đã có những bước tiến lớn về sự chấp nhận của các tổ chức và sự trưởng thành của thị trường, bitcoin và các đồng tiền mã hóa khác vẫn chưa thể thoát khỏi cái bóng của một loại tài sản có độ biến động và rủi ro cao.
Trong ngắn hạn, các nhà đầu tư được khuyến cáo nên thận trọng, theo dõi sát sao các diễn biến và có chiến lược quản lý rủi ro chặt chẽ. “Hãy giữ chặt”, như lời cảnh báo của cựu CEO BitMEX, Arthur Hayes, gợi ý rằng đây có thể chỉ là một phản ứng tức thời và các nhà đầu tư không nên bán tháo trong hoảng loạn.
Dù vậy, không thể phủ nhận rằng “cơn bão” địa chính trị từ Trung Đông đã, đang và sẽ tiếp tục là một phép thử lớn đối với sức chống chịu và vai trò thực sự của bitcoin trong hệ thống tài chính toàn cầu.
